Een open of gespleten gehemelte – ook wel vaak hazenlip genoemd – treedt op wanneer het bovenste gedeelte van de mond niet helemaal sluit tijdens de ontwikkeling van de baby in de baarmoeder binnen de zes weken. Schisis is de algemene medische term van gezichtsafwijkingen en komt in verschillende vormen voor. In dit artikel ' Wat is een open gehemelte bij je baby ' lees je tips over de oorzaken, de symptomen en wat is het precies. In Nederland komt jaarlijks gemiddeld een open gehemelte tussen de vijftig en honderd keer voor.

Wat zijn de symptomen van een gespleten gehemelte?

In het overgrote deel van de gevallen is de spleet in de lip het meest kenmerkende uiterlijke litteken. Soms kan melk bijvoorbeeld uit de neus van je baby komen omdat het overgangsgedeelte tussen neus en mond afwijkend is. Kinderen geboren met een spleet hebben vaak ook veel last van problemen met het gebit zoals tanden die ontbreken of extra misvormde tanden. Een gespleten gehemelte veroorzaakt vaak ook middenoorontstekingen en problemen met de buis van Eustachius. Deze buisjes regelen het vocht in de oren. Wanneer deze oorontstekingen blijven voortduren, kan dit immers leiden tot volledig gehoorverlies. Een andere factor wat vaak voorkomt is het spraakprobleem. Dit komt vaker voor bij een gehemelte dat gespleten is dan bij een gespleten lip. Meestal zorgt deze handicap voor een nasale stemkwaliteit.

Wat zijn de oorzaken van een gespleten gehemelte?

Een specifieke oorzaak van een gehemelte dat gespleten is, heeft men tot op heden nog niet echt gevonden. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat zowel genetische als factoren in de omgeving een rol van betekenis spelen bij deze handicap. In veel gevallen eist genetica een belangrijke verantwoordelijkheid op wanneer één of beide ouders een gen doorgeeft dat een gespleten gehemelte in de hand werkt. Parameters waarvan wetenschappers denken dat ze een split veroorzaken, zijn onder meer:

Hoe wordt de diagnose gesteld tijdens de zwangerschap?

Een gespleten lip kan worden gediagnosticeerd wanneer je baby nog in de baarmoeder zit en door middel van een gemaakte echografie. Zo een echografie maakt gebruik van geluidsgolven op een hoogfrequentie om een beeld van je baby in de baarmoeder te bekijken. Wanneer de vrouwenarts een deel van het vruchtwater rond je baby verwijdert om na te gaan of je baby nog andere genetische afwijkingen heeft zoals het Woude-syndroom. Dit staat synoniem met een genetische misvormingsstoornis.

Hoe kan je een gespleten gehemelte laten behandelen?

Bij een gespleten lip kan één of twee operaties noodzakelijk zijn, afhankelijk van de omvang van de gezichtsvervorming. Het eerste operatief ingrijpen gebeurt wanneer de baby plus minus drie maanden oud is. Het corrigeren van een open gehemelte vergt vaak meerdere operaties gedurende de eerste achttien levensjaren. De eerste operatie om het gehemelte te corrigeren, wordt meestal uitgevoerd als de baby tussen de zes en twaalf maanden oud is. Alle aandacht van de eerste operatie gaat uit naar het functionele van het gehemelte. Zo wordt heel veel aandacht besteed om het vocht in de middenoren drastisch te doen verminderen. Ook worden de tanden uitvoeriger bekeken.

Operatie om bovenkaak te stabiliseren en esthetische verbeteringen

Sommige kinderen met een gespleten gehemelte hebben vaak ook een transplantaat van een bot nodig wanneer ze de leeftijd van acht jaar bereiken. De bedoeling van deze operatie is om het tandvlees te vullen en de bovenkaak te stabiliseren. Twintig procent van de kinderen hebben eveneens een operatie nodig om hun nasale stem te verbeteren. Aanvullende esthetische operaties van de lip en de neus worden gedaan om het uiterlijk te verbeteren, de kaak beter uit te lijnen of om aangenamer te helpen ademen. De definitieve laatste operatie wordt vaak gedaan tijdens de adolescentie.

De vooruitzichten van kinderen met een gespleten gehemelte?

Ondanks dat de behandeling van kinderen met een gespleten gehemelte zich over jaren uitstrekt en verschillende operaties zich opdringen, kunnen de meeste kinderen een normaal leven leiden. Ook op gebied van uiterlijk, eten en spraakmogelijkheden.

Wat zijn de meest voorkomende problemen bij een open gehemelte?

Problemen met eten

Vloeistoffen en voedsel kunnen uit de mond terug naar de neus gaan. Gelukkig zijn er tegenwoordig speciaal ontworpen babyflesjes in de handel verkrijgbaar om dit probleem op te lossen.

De kans bestaat voor gehoorverlies

Kinderen met een gespleten gehemelte hebben vaak last van oorontstekingen omdat ze vaak problemen hebben met overtollige vochtophoping in het middenoor. Wanneer die infecties van het oor onbehandeld blijven, kan dit leiden tot volledig gehoorverlies. Kinderen hebben vaak speciale buisjes in de trommelvliezen nodig om de vochtafvoer te stimuleren. Daarnaast moet minimum één keer per jaar het oor medisch worden gecontroleerd.

Heel veel moeite met spraak

Kids met een gespleten gehemelte of hazenlip hebben vaak moeite om te spreken. Hun spraak kan soms moeilijk verstaanbaar zijn of hun stem maakt een nasaal geluid. Niet alle kinderen hebben last van dit probleem. Voor sommige kinderen kunnen deze problemen met een operatie worden opgelost. In vele gevallen wordt een spraakpatholoog ingeschakeld om dit euvel te verhelpen.