Kinderartsen raden melatonine vaak aan voor kleuters met slaapproblemen. Het is een hulpslaapmiddel om dat euvel op te lossen. Hieronder lees je een kleine gids voor ouders die overwegen om het supplement aan hun kinderen te geven. 'Melatonine bij je kleuter' reikt tips aan waarom je dit middel zou toedienen om je kind beter te laten slapen en van een betere nachtrust te voorzien.

Een kleine introductie met cijfermateriaal

Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat één derde van de kleuters onvoldoende de slaap kan vatten. Een slechte nachtrust heeft uiteraard invloed op de gemoedstoestand van je kleuter. Niet alleen op vlak van stemmingswisseling, maar ook bij het vestigen van de de nodige aandacht in een leerproces. Het wordt ook in verband gebracht op vlak van gezondheid zoals obesitas bij kleuters. Dat is de hoofdreden waarom sommige ouders de voorkeur geven aan melatonine. Hieronder wordt uitgelegd of kinderen veilig het supplement kunnen nemen.

Wat is melatonine nu eigenlijk?

Vaak aangeduid als het slaaphormoon, helpt melatonine je lichaam je klaar te maken om een goede nachtrust te bevorderen. Ook wel het slaap-waak ritme genoemd. Het slaapgedrag gehalte groeit tijdens de avond waardoor je lichaam een alarmsignaal krijgt om tussen de lakens te kruipen. Je kan dit hulpmiddel gebruiken als je last hebt bij volgende symptomen:

Waarvoor dient het slaapmiddel?

Veel ouders vragen zich af of supplementen je kind kunnen helpen om in slaap te geraken. Het antwoord is volmondig 'ja'. Dit geldt in het bijzonder voor kinderen die te maken hebben met ADHD en autisme. Bij kinderen met autisme werd in het verleden aangetoond dat de supplementen ervoor zorgden dat de kinderen sneller in dromenland verkeerden. Bovendien duurde de nachtrust een heel stuk langer.

Moeilijk inslapen bij kleuters komt vaak voor

Problemen met inslapen komen vaak voor bij kleuters, net als bij volwassenen. Gebruik van melatonine resulteert in minder problemen met inslapen en meer slaap 's nachts. De eerste onderzoeken gebruikten vrij hoge dosissen. Latere studies – die verschillende dosissen bekeken en vergeleken – toonden aan dat de dosis er niet toe deed. Dat de beste onderzochte laagste dosis even effectief was als de hoogste.

Autisme en ADHD: het grote slaapprobleem

Slaapproblemen komen vaak voor bij kleuters met autisme. Er zijn meerdere soorten problemen, waaronder een langere tijd om in slaap te vallen, minder slaap tijdens de nacht en problemen met nachtelijke en het vroege ontwaken 's morgens.

Aandachtstekort hyperactiviteit – kortweg ADHD – wordt eveneens geassocieerd met slaapproblemen. Net zoals slaapproblemen aandachtsstoornissen kunnen veroorzaken. Maar liefst zeventig procent van de kleuters met ADHD heeft last van slaapproblemen. Wat valt nu onder de noemer slaapproblemen? Moeite hebben om in slaap te geraken, tijdens de slaap regelmatig wakker worden en slaperigheid overdag. Proeven met melatonine met dosissen tussen drie en zes mg toonden aan dat de kinderen met ADHD sneller in slaap vielen hoewel er geen aanwijzingen waren dat de aandachtssymptomen overdag verbeterden.

Dosis verminderen na een tijdje

Als je kind het slaapmiddel langdurig heeft gebruikt en goed slaapt, kan je overwegen na verloop van tijd de dosis af te bouwen en te kijken of het nog wel echt nodig is. Je kan ook kijken of het nog elke avond nodig is. Veel hangt dan wel af dat je de bedtijd routine goed in het oog houdt en naleeft. Het verminderen van de dosis kan je stelselmatig plannen. Melatonine is wel een lastig medicijn om te doseren. De effecten veranderen, afhankelijk wanneer je het supplement geeft en in functie van het slaapschema. Zo kan een mindere beperkte dosis een paar uur voor het naar bed gaan meer effect hebben dan een grote dosis die pal voor het slapen gaan wordt verorberd. Een paar vuistregels die je in acht moet nemen bij de dosering:

  • Timing

Het wordt aanbevolen om het slaapmiddel te geven dertig minuten voor het slapen gaan. Vergeet niet dat elke kleuter slaperig gaat worden bij toediening.

  • Dosering

Je kan best beginnen met een lage dosis (0,5 tot 1 milligram) en langzaam opvoeren, afhankelijk van de noodzaak. Hou voor ogen dat melatonine, in tegenstelling tot andere medicijnen, een hormoon is en blijft. Een lagere dosis kan soms meer doeltreffender zijn dan hogere. Vooral als het voordeel ervan met de tijd afneemt.

  • Goede slaaphygiëne is van cruciaal belang

Het is geen vervanging van goede slaaphygiëne. Het mag alleen worden gebruikt in combinatie met bedtijd van hoge kwaliteit, beperking van blootstelling aan licht en een passend slaapschema.

Hoe veilig is het gebruik voor een kleuter?

Voor de korte en lange termijn zijn de supplementen over het algemeen veilig. Maar doe nooit iets op eigen houtje en bespreek het met je huisarts of kinderarts wanneer je kleuter last heeft van slaapproblemen. Soms is er een medische oorzaak bij het optreden van slapeloosheid. Hoewel het een ongevaarlijk middel is, kan de medicatie bij verkeerd gebruik de biologische klok lelijk in de war sturen. Lees daarom de handleiding goed. In uitzonderlijke gevallen kan het slaapmiddel bij auto-immuunziekten de symptomen aanwakkeren zoals bij ziekte van Crohn, leverziekte of leukemie. Je moet voorzichtigheid aan de dag leggen bij neurologische aandoeningen.

Wat doet het hulpmiddel om te slapen met je lichaam?

Je lichaam heeft een eigen ingebouwde biologische klok die de cyclus van het slapen regelt. Het zogenaamde melatonine niveau ligt 's avonds en 's nachts een stuk hoger dan in de ochtend wanneer je ontwaakt. Dat is een ingebouwde automatische piloot binnen je eigen lichaam en is afhankelijk van verschillende externe factoren. Zo beïnvloedt licht hoeveel melatonine je lichaam aanmaakt. In de winter gaat dit meer zijn, in de zomer minder. Zo een schommeling kan leiden tot winterdepressie. Dit geldt eveneens voor kleuters. Hou daar rekening mee.