Moeten kinderen in deze tijd nog wel leren schrijven? Als je het aan mij vraagt, dan antwoord ik op deze vraag met ‘ja!’. Schrijven is een manier om te communiceren en daarnaast ondersteunt het bij de vakken taal en lezen. Als een kind moeite heeft met schrijven, dan zie je vaak dat de vakken taal en lezen ook lastig zijn voor het kind of andersom. Een goede potloodgreep (ook wel: pengreep) is daarbij belangrijk.

Uit onderzoek is gebleken dat kinderen letters beter herkennen wanneer zij de letters schrijvend leren in plaats van typend. Ook is het beter om aan de hand van schrijven het spellen van woorden te verbeteren dan aan de hand van kaartjes of met de computer. Kortom, schrijven blijft ook in deze tijd belangrijk.

Maar schrijven is geen makkelijke vaardigheid voor iedereen. Om een leesbaar handschrift te hebben, is het onder andere belangrijk om het potlood of de pen goed te kunnen gebruiken in je hand (potloodgreep). Maar wat is een goede potloodgreep? Waarom is dat belangrijk? En wanneer corrigeer je wel of niet de pen- of potloodgreep bij jouw kind?

wat is dan een goede potloodgreep

Wat is een goede potloodgreep?

De meest ideale greep is de driepuntsgreep. Dit houdt in dat het kind het potlood vasthoudt met zijn duim, wijsvinger en middelvinger. Daarbij houdt hij zijn hand ‘open’. Soms zie je dat kinderen in het potlood knijpen met de duim en wijsvinger. De ruimte tussen de duim en wijsvinger is dan ‘dicht’ (zie onderstaande foto).

potloodgreep kinderen knijpen in het potlood met de duim en wijsvinger.

Als het kind het potlood op die manier vasthoudt, zie ik vaak dat kinderen last hebben van kramp in hun hand. Ze knijpen dan gedurende het schrijven in het potlood en dat veroorzaakt een vermoeide, zwetende en pijnlijke hand. Dit is al een reden om de potloodgreep te corrigeren.

Verkeerde zithouding door potloodgreep

Een andere reden is als het kind hierdoor in een verkeerde houding gaat zitten. Je kunt je misschien voorstellen dat als het kind schrijft met een gesloten hand om het potlood, dat je slecht zicht hebt hoe je de letters op het papier schrijft. Kinderen houden de potloodpunt dan ook vaker anders vast (potlood recht ophoog in plaats van schuin), dan als de ruimte tussen de duim en wijsvinger open is. Je hand zit dan als het ware in de weg. Het kind gaat dan met het gezicht naar het papier toe zitten, houdt het hoofd extreem scheef of gaat gekromd achter de tafel zitten. Dit zou een tweede reden kunnen zijn om de potloodgreep te corrigeren.

Ten slotte beweegt het kind tijdens het schrijven meer vanuit de pols dan met zijn vingers. Als je letters op papier wilt schrijven, zonder scherpe hoeken en niet al te groot, dan is het belangrijk om het potlood met de vingers te sturen. Het handschrift kan er dan netter uitzien. Indien het handschrift leesbaar is en het kind geen klachten ervaart in de schrijfhand, dan zal ik adviseren om de potloodgreep niet aan te passen.

Wat moet ik doen bij een verkeerde potloodgreep?

Stel dat jouw kind wel klaagt over pijn in de schrijfhand of soms tijdens het schrijven even het potlood neerlegt omdat hij een zwetende hand heeft, dan is het slim om eens te kijken of je jouw kind kan helpen om een betere potloodgreep te krijgen.

Er zijn verschillende hulpmiddelen op de markt om jouw kind hierbij te helpen. Zo’n hulpmiddel is bedoeld om te oefenen met een goede pen- of potloodgreep, om het vervolgens zelf te kunnen zonder hulpmiddel. Op de website van deschrijfvriend.nl bijvoorbeeld vind je veel verschillende hulpmiddelen die je kunt gebruiken om de potloodgreep te corrigeren.

Het kan een puzzel zijn welk hulpmiddel het beste werkt voor jouw kind. Daarom adviseer ik om naar een kinderfysiotherapeut of ergotherapeut te gaan, zodat je samen met de therapeut kan kijken welk hulpmiddel voor jouw kind het beste resultaat geeft. Sommige hulpmiddelen kunnen prijzig zijn, waardoor het niet handig is om zelf iets aan te schaffen. Wellicht geeft het niet het resultaat dat je wilt zien en heb je toch iets anders nodig. De meeste kinderfysio- en ergotherapeuten beschikken over gevarieerde hulpmiddelen, zodat je echt samen kunt kijken wat het beste werkt voor jouw kind.