Een studie van vier jaar die werd uitgevoerd in opdracht van KNGF Geleidehonden heeft aangetoond dat de gedragsaspecten van kinderen met autisme op een positieve manier kunnen worden beïnvloed door honden. Hier is zelfs een speciale cursus voor ontwikkeld. Natuurlijk is niet iedere hond hiervoor geschikt, dus welke hond past bij autisme?

De positieve invloed van de huishond

Marie-José Enders-Slegers, werkzaam als hoogleraar Antro-zoölogie aan de Open Universiteit heeft aangetoond dat de KNGF-cursus (Parents Autism Workshop & Support) die speciaal ontwikkeld is voor ouders met autistische kinderen een positieve invloed heeft. Door middel van deze cursus kan de huishond ingezet worden ten behoeve van het kind.

Toenemende sociale vaardigheden

Door deze huishond op een bepaalde manier in te zetten, neemt de zelfredzaamheid, het sociaal gedrag en het zelfgevoel van de kinderen enorm toe. Daarentegen nemen negatieve aspecten zoals wegren-gedrag, woede-uitbarstingen of herhalingsgedrag juist af. Het was al bekend dat het hebben van een huisdier een positieve invloed heeft op de sociale vaardigheden van kinderen met autisme. Het maakt ze ook assertiever. Wanneer bijvoorbeeld in een sociale omgeving een huisdier aanwezig is, blijkt het dat autistische kinderen sneller met elkaar gaan praten. Wanneer een hond speciaal getraind is, kunnen zij het positieve effect versterken.

De juiste hond

Kinderen die autisme hebben en in het bezit zijn van een getrainde hond ervaren vaak minder stress. Ze blijken zich ook beter te kunnen concentreren en ze maken sneller en makkelijker contact met hun omgeving. Angsten en driftbuien worden minder. Natuurlijk moet de juiste hond worden uitgezocht en het liefst zorgvuldig worden getraind. Dan kan een dergelijke hond een enorme positieve wending bewerkstelligen. Alhoewel het in het verleden ook is gebleken dat er honden met een aangeboren talent zijn voor kinderen met autisme.

Uitstapjes maken met kinderen met ASS

Als ouders met kinderen die ASS hebben uitstapjes willen maken, kan dit nog weleens moeizaam verlopen. Zowel voor het kind als voor de ouders. Kinderen met autisme willen nog weleens spontaan weglopen en een autisme geleidehond kan hier een oplossing zijn. Je kunt bijvoorbeeld het kind met een tuigje aan de hond koppelen waardoor het kind niet meer zo snel wegloopt. De hond moet dan wel aangeleerd zijn om te blokkeren op de juiste momenten als er spanning op de lijn komt te staan. Daarbij maakt de aanwezigheid van de hond het kind vaak minder angstig en zorgt het ook dat het kind zich veiliger voelt.

De beste eigenschappen

Wat zijn goede eigenschappen voor een hond waardoor hij of zij een positieve invloed op het kind met autisme kan hebben? Dit zijn wel belangrijke eigenschappen die de hond moet hebben:

Hoog knuffelgehalte

De hond moet het fijn vinden om zich te laten knuffelen. Ook als het er soms wat onhandig of wat ruwer aan toe gaat.

Geen zenuwpees

De hond moet een bepaalde rust uitstralen en stabiel zijn. Dus geen zenuwpees die van alles schrikt of tegen iedereen blaft.

Een kindervriend

Natuurlijk moet de hond niet bang zijn voor kinderen.

Goed opgevoed

De hond moet goed opgevoed zijn, maar ook van spelletjes houden zoals apporteren.

Multifunctionele taken

Als de hond inderdaad goed getraind is én in het bezit van deze eigenschappen kan hij de steun en toeverlaat zijn van het kind. Maar dat niet alleen, de hond wordt ook nog eens de oppertrooster, de personal trainer, de gezinstherapeut, de clown, de relatietherapeut, de scheidsrechter en de logopedist. En dat zonder enige ervaring. Door de speciale training kun je de hond leren om zich nog meer in te zetten voor het kind. Soms zijn de kleine handelingen al voldoende, zoals even die kalmerende natte neus tegen het kind aandrukken tijdens een driftaanval.

De PAWS workshop

Als je een kind hebt in de leeftijd van 3 tot 18 jaar met een autisme spectrum stoornis (ASS) of een aanverwant stoornis zou je de speciale workshop kunnen volgen. Het maakt daarbij nog niet al of je al een hond hebt of niet. Je kunt hier ook waardevolle adviezen krijgen over welke hond je het beste aan kunt schaffen. Je geeft je als ouder of verzorger op en het kind en de hond blijft tijdens deze workshop thuis. Tijdens de workshop maakt men gebruik van leshonden, hier worden de oefeningen mee gedaan. Het is ook beter om met de workshop te starten als je eigen hond zes maanden of ouder is.

Opvoeding voor de hond

De workshop geeft een beeld of een hond in het gezin een toegevoegde waarde kan hebben voor je kind. Mocht dit inderdaad zo zijn, dan wordt er gekeken welke hond hier het beste bij zou passen. Er worden opvoedadviezen gegeven voor jonge honden en daarnaast krijg je specifieke informatie hoe je de hond kunt inzetten bij een kind met ASS. De praktijkoefeningen tijdens de workshop die je met de leshonden doet, kun je thuis oefenen met de huishond.

Autismegeleidehonden

Net zoals bij blindengeleidehonden zijn vooral Golden Retrievers en de Labrador Retrievers erg geschikt om in te zetten bij kinderen met autisme. Deze honden hebben een heel betrouwbaar karakter en zijn ook nog eens zachtaardig. Het is belangrijk dat de honden met een soms wat ruwere behandeling om kunnen gaan. Wat er ook gebeurt, het is belangrijk dat de hond de rust kan bewaren en ook een stabiliteit uitstraalt naar het kind. Er zijn speciale organisaties die zich bezighouden met het opleiden van autismegeleidehonden. Bijvoorbeeld de KNGF Geleidehonden en de Stichting SAAC. Een autismegeleidehond moet speciale basisvaardigheden hebben, zoals een uitstekende gehoorzaamheid en hij moet sociaal zijn. Daarnaast moest hij gewend zijn aan verschillende situaties, zowel binnenshuis als buitenshuis. Dit leert de hond allemaal tijdens de opleiding voor autismegeleidehond. Net zoals hij leert om te gaan met drukke situaties en hardhandig spelen. Een autismegeleidehond krijgt altijd eerst een instructie- en wenperiode bij het gezin, ze moeten elkaar leren aanvoelen en er moet een klik zijn.

De huishond als autismegeleidehond

De huishond is geen autismegeleidehond maar kan met de workshop toch veel steun bieden aan kinderen met autisme. Het kan een ideale oplossing zijn voor kinderen die niet in aanmerking komen voor een autismegeleidehond. Het speciale trainingstraject begeleidt de gezinnen en de kinderen bij het opleiden van de huishond.

Wat zijn rustige en stabiele rassen?

Als een huishond wordt ingezet is het natuurlijk niet altijd een Golden Retriever of een Labrador Retriever. Misschien hadden jullie al een huishond van een ander ras die ook de positieve eigenschappen bezit die er nodig zijn om het kind met autisme te steunen. Er zijn echt nog wel meer rassen die hiervoor in aanmerking kunnen zoals, bijvoorbeeld een Berner Sennenhond of de Vizla. Informeer gewoon eens bij de Raad van Beheer of het ras geschikt zou zijn als je de hond nog moet aanschaffen. Of neem hiervoor contact op met de rasvereniging.