De meeste ouders zijn goede ouders. Maar als je zoon of dochter ADHD heeft, is 'goed' misschien niet voldoende. Om ervoor te zorgen dat je kind nu en in de toekomst gelukkig is en goed kan functioneren – en om een __rustige thuisomgeving te creëren – moet je een geweldige ouder zijn. Gelukkig is het makkelijker dan je denkt om van goed naar geweldig te gaan. Het enige dat nodig is, zijn een paar kleine aanpassingen in je strategieën voor het opvoeden van een peuter met ADHD. De manier waarop je met je kind omgaat, is wat het verschil maakt. In dit artikel leggen we uit wat werkt en waarom.

Accepteer het feit dat je kind – net als alle andere kinderen – onvolmaakt is.

ADHD bij kinderen komt vaak voor, maar het is niet eenvoudig om ermee om te gaan. Het is niet gemakkelijk om te accepteren dat er iets niet helemaal “normaal” is aan je kind. Maar een kind dat de bitterheid van zijn ouders voelt – en hun pessimisme over zijn vooruitzichten – zal waarschijnlijk niet het gevoel van eigenwaarde ontwikkelen dat hij of zij nodig heeft om een __gelukkige, goed functionerende volwassene te worden. Wil een kind zich geaccepteerd en gesteund voelen, dan moet hij of zij het gevoel hebben dat zijn ouders vertrouwen hebben in zijn capaciteiten. Als je als ouder eenmaal leert kijken naar de gaven van ADHD – dingen als uitzonderlijke energie, creativiteit en interpersoonlijke vaardigheden – kun je ook meer de positieve kanten zien van je kind. Als je peuter ADHD heeft, dan is ook hij of zij voorbestemd voor iets geweldigs, iets dat onmogelijk zou zijn voor de rustige kinderen met een normaal energieniveau. Er zijn zoveel verschillende bezigheden die je kunt bedenken waar grenzeloze energie een ongelooflijke troef zou zijn. Je peuter kan je zelfs een motivatie bezorgen met zijn of haar onophoudelijke enthousiasme voor het leven. Stel je bijvoorbeeld voor wat je zelf zou kunnen bereiken met de energie van je kind. Hoe moeilijk het soms ook is, doe je best om onvoorwaardelijk van je kind te houden. Behandel je kind alsof hij of zij de persoon is die je zou willen dat hij of zij is, zonder verwachtingen. Dit is iets wat je kind ongelooflijk zal helpen om die persoon te worden.

Geloof niet al het slechte nieuws over ADHD

Het is niet leuk om als ouder te horen te krijgen van leerkrachten op school dat je kind traag of ongemotiveerd is. Maar laat negatieve opmerkingen je er niet van weerhouden alles te doen wat in je macht ligt om voor zijn educatieve behoeften te pleiten. Kinderen met ADHD slagen als ze de hulp krijgen die ze nodig hebben. Hoewel het waar is dat de geest van je kind anders werkt, heeft hij of zij zeker het vermogen om te leren en te slagen, net als elk ander kind. Bekijk het op deze manier – als je peuter diabetisch was of astma had, zou je dan aarzelen om in zijn voordeel te pleiten? Net zoals een kind met diabetes insuline nodig heeft en een kind met astma hulp nodig heeft bij het ademen, heeft ook een kind met ADHD hulp nodig om zijn of haar leeromgeving te reguleren en op een positieve manier te worden uitgedaagd.

Overschat het belang van ADHD-medicatie niet

Het lijdt geen twijfel dat, voor veel kinderen, de juiste medicijnen tegen ADHD een enorm verschil in gedrag maakt. Maar in geen geval is medicatie het enige dat een verschil maakt. Door de medicatie voortdurend ter sprake te brengen, zal je kind eerder het gevoel hebben dat goed gedrag weinig te maken heeft met zijn of haar eigen inspanningen. Wanneer je je kind betrapt terwijl het iets doet wat je haar herhaaldelijk hebt gevraagd om niet te doen, vecht dan tegen de drang om te vragen: “Ben je vergeten je medicatie vanmorgen in te nemen?” Dreig ook niet om zijn of haar dosering te verhogen omdat hij of zij iets ongepasts heeft gedaan. Uitspraken als deze geven je kind de indruk dat haar gedrag uitsluitend wordt beheerst door externe factoren, terwijl het de verantwoordelijkheid is van een ouder om een kind de duidelijke boodschap te sturen dat, terwijl medicatie de vaardigheden zal verbeteren die ze al bezit, het niet op magische wijze al zijn of haar problemen zal oplossen. Je kunt bijvoorbeeld beter je kind laten begrijpen dat zijn of haar medicijn als een bril is. Een bril verbetert het gezichtsvermogen dat je kind al heeft. Het is gewoon belangrij kdat je kind weet dat zijn of haar zelfbeheersing, hoe beperkt ook, de belangrijkste factor is in zijn of haar gedragsbeheer.

Ken het verschil tussen discipline en straf

Hoe vaak heb je al niet geklaagd bij vrienden of familieleden (of zelfs bij een therapeut). Je hebt geschreeuwd, bedreigd, time-outs gegeven, speelgoed weggehaald, excursies geannuleerd, omgekocht, gesmeekt en niets werkt! Zie je het probleem met deze aanpak? Elk kind dat wordt blootgesteld aan zo'n verscheidenheid aan probleemoplossingen zou in de war zijn. En een van de meest effectieve benaderingen van discipline – positieve feedback – wordt zelfs niet genoemd. Discipline en straf zijn twee verschillende dingen. Voor het opvoeden van kinderen heeft discipline de voorkeur omdat het het kind leert hoe het zich moet gedragen. Het bevat een uitleg van ongepast gedrag en een doorverwijzing naar aanvaardbaar gedrag – samen met positieve aanmoedigigng telkens wanneer het kind een goede gedragskeuze maakt. Straf, aan de andere kant, gebruikt angst en schaamte om het kind te verplichten om zich te gedragen. Straf kent zeker zijn plaats bij het opvoeden van kinderen. Het mag echter nooit fysiek of verbaal geweld inhouden, en het mag alleen als laatste redmiddel worden gebruikt. Als je kind bijvoorbeeld aan de staart van de kat blijft trekken, ondanks herhaaldelijk te worden verteld dit niet te doen, moet hij of zij uiteraard worden gestraft. Vaak is de beste manier om een __peuter met ADHD te disciplineren via een eenvoudig programma van gedragswijziging: stel leeftijdsgeschikte en haalbare doelen op en beloon vervolgens elke kleine prestatie systematisch totdat het juiste gedrag een routine wordt. Door positief gedrag te belonen (in plaats van negatief gedrag te straffen), helpt je je peuter met ADHD om succesvol te zijn – en zijn of haar motivatie om het goede (of het juiste) te doen te vergroten.

Straf je kind nooit voor gedrag dat hij niet kan controleren

Stel je voor dat je je kind vraagt om zijn of haar bed op te maken. Maar een __paar minuten later vind je hem of haar met speelkaarten op het onopgemaakte bed. Moet je hem of haar nu berispen en in de time-out zetten? In veel gevallen voldoet een kind met ADHD niet om bevelen op te volgen, niet omdat hij opstandig is, maar gewoon omdat hij wordt afgeleid van de taak die voorhanden is (in dit geval het bed opmaken). Afleidbaarheid is een veel voorkomend symptoom van ADHD – iets dat hij of zij mogelijk niet onder controle heeft. En wanneer je je kind herhaaldelijk straft voor gedrag dat hij of zij niet kan controleren, geef je hem of haar het gevoel gefaald te hebben. Uiteindelijk verdampt zijn of haar verlangen om je te plezieren, omdat hij of zij niet meer weet waarom er nog moeite gedaan moet worden. De ouder-kindrelatie lijdt eronder. De beste aanpak in situaties als deze kan eenvoudigweg zijn om je kind eraan te herinneren dat hij of zij moet doen wat je hem of haar vraagt te doen. Straffen is logisch als het overduidelijk is dat je kind je uitdaagt – bijvoorbeeld als hij of zij weigert het bed op te maken. Maar geef je kind altijd het voordeel van de twijfel.

Wees een goed voorbeeld en zoek hulp bij anderen

Ouders zijn het meest invloedrijke rolmodel van een kind, dus denk goed na over je gedrag. Als je niet in staat bent om jezelf te beheersen, hoe kun je dan van je peuter verwachten dat hij of zij zelfbeheersing heeft? Het is heel normaal om af en toe boos op je kind te zijn. Maar het is niet OK om voortdurend tegen hem of haar te schreeuwen. De volgende keer dat je kind iets doet waardoor je bloed gaat koken, verlaat dan de kamer, haal een paar keer diep adem of doe iets anders om jezelf te kalmeren. Wanneer je op deze manier kalmerende technieken demonstreert, leer je je kind hoe belangrijk het is om zijn of haar emoties te beheersen. Sommige dingen in het leven kunnen gewoon niet alleen worden gedaan, en een peuter opvoeden met ADHD is er een van. Vraag je kinderarts naar de naam van een psycholoog of andere professional in de geestelijke gezondheidszorg die gespecialiseerd is in ADHD. Het is geen schande om hulp te vragen. Door hulp te vragen wordt je alleen maar een betere ouder om je peuter met ADHD op te voeden tot een goed funtionerende volwassene.