De eerste keer dat je peuter jou, je partner of een ander kind slaat, schiet je misschien in de stress. Hij is normaal gesproken zo lief. Waar komt dit gedrag nu opeens vandaan en hoe moet je hierop reageren? Gelukkig hoef je je geen zorgen te maken, dit komt namelijk bij veel kinderen voor. Het is wel belangrijk dat je op de juiste manier reageert. Voordat je de situatie aanpakt, is het echter eerst belangrijk te weten waar het gedrag vandaan komt.

Waar komt het gedrag vandaan?

Kinderen hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel. Mag mijn zusje dat en ik niet? Dat is niet eerlijk. Wordt er speelgoed afgepakt? Dat is ook niet eerlijk. Zodra een kind ouder wordt, weet hij dit over het algemeen zeer duidelijk en direct te verwoorden. Voor een peuter kan dit nog lastig zijn, zelfs al kan hij al wel het een en ander zeggen. In de peuterpubertijd zijn emoties zeer sterk en doordat jonge kinderen erg impulsief van aard zijn, moeten deze emoties eruit gegooid worden. Lukt dit niet direct met woorden? Dan kan het zijn dat je kind begint met slaan. Het is overigens goed om in gedachte te houden dat een peuter niet zomaar slaat. Er kunnen verschillende gebeurtenissen aan vooraf gaan. Het kan gaan om iets dat zij niet eerlijk vinden. Misschien werd je kind getreiterd of is zijn speelgoed afgepakt. In sommige gevallen heb je dit gedrag van zijn vriendje, broertje of zusje niet gezien, maar werd je aandacht pas opgeëist op het moment dat je peuter begon te slaan. Ook onzekerheid kan een trigger zijn voor je kind om op de vuist te gaan. Misschien voelen ze onmacht, omdat ze in een poging tot iets hebben gefaald. Daarnaast kan een kind gaan slaan wanneer het honger heeft en daardoor geïrriteerd is of doordat het overprikkeld is en dus eigenlijk rust nodig heeft. Ten slotte kan een kind proberen aandacht op te eisen of jaloezie te uiten, bijvoorbeeld wanneer de nieuwe baby volgens hem teveel aandacht krijgt. Hoewel je soms het gevoel kunt krijgen dat je kind je probeert te pesten, is dit niet het geval. Een peuter is nog volop in de ontwikkeling en begrijpt dus nog niet dat zijn gedrag niet sociaal is. Het is aan jou als ouder om hem te begeleiden en hem te laten weten wat wel en wat niet acceptabel is. Hierbij is het belangrijk dat je hem laat weten hoe hij zich behoort te uiten.

Hoe ga je om met het ongewenste gedrag?

Het kan zijn dat je eerste reactie is om flink boos te worden op je kind. Het is belangrijk om je eerst af te vragen: weet mijn kind eigenlijk wel dat wat hij heeft gedaan niet oké is? Als het de eerste keer is dat hij iemand slaat, zal je kind niet begrijpen wat de impact is van zijn gedrag. Natuurlijk is het gedrag onacceptabel, maar hoe reageer je als je kind slaat? Het is belangrijk om kalm te blijven. Je hoeft dus niet boos te worden, maar het is wel belangrijk afkeurend te reageren, zodat je peuter begrijpt dat zijn gedrag onacceptabel is. Dit doe je door duidelijk tegen hem te praten en hem te vertellen dat hij anderen niet mag slaan, maar vermijd het om naar je kind te gaan schreeuwen. Heeft je kind een ander kind geslagen. Laat je aandacht dan vooral naar dat kind uitgaan door het te troosten. Tegelijkertijd laat je je eigen kind weten dat hij zijn vriendje, broertje of zusje pijn heeft gedaan en dat dat niet mag. Indien je kind heeft geslagen uit jaloezie, zal het feit dat de aandacht nu naar het andere kind gaat al een straf op zichzelf zijn. Een heel jong kind begrijpt waarschijnlijk het gevolg van zijn gedrag nog niet. Daarom is het ook belangrijk dat je hem het effect van zijn daad uitlegt, namelijk dat het andere kind nu pijn heeft. Vertel je kind dat hij situaties met woorden moet oplossen. Sloeg hij een kind, omdat hij een stuk speelgoed wilde? Leer hem dan dat hij daarom moet vragen. Bij een kind dat al kan praten is het ook goed om hem uit te laten leggen waarom hij heeft geslagen. In sommige gevallen heeft het geslagen kind hem misschien getreiterd. Dit praat het slaan natuurlijk niet goed, maar het is belangrijk te weten waar het gedrag vandaan komt.

Tijd om af te koelen

Is je kind na het slaan nog erg driftig? Laat hem dan even op een rustige plek afkoelen. Dit is niet hetzelfde als een time-out. Wees op dat moment dus niet boos op je kind, maar laat hem weten dat hij even de tijd krijgt om rustig te worden. Geef hem eventueel zijn favoriete knuffel, zodat hij zich kan troosten. Wanneer hij is afgekoeld kun je bespreken wat er is gebeurd, waarom slaan niet mag en hem op een gepaste wijze corrigeren. Blijft je kind driftig en werkt het niet hem op een afkoelplek te zetten? Dan kan het helpen om je kind een uitlaatklep te geven. Laat hem zijn boosheid er bijvoorbeeld uitlaten door hard op de grond te stampen, eventueel stamp jezelf even mee. We hebben ook een artikel geschreven over hoe je omgaat met een boos kind.

Wees geduldig

Als je kind zijn gedrag niet meteen verandert, raak dan niet in paniek. Geduld is de sleutel. Waarschijnlijk begrijpt je kind nu wel dat hij niet mag slaan, maar vindt hij het moeilijk zijn impulsen te bedwingen. Het is belangrijk dat je hem de boodschap in blijft prenten dat slaan echt niet mag. Blijf je kind op een geduldige en liefdevolle wijze corrigeren en het gedrag zal vroeg of laat stoppen.