Blaasontsteking tijdens de zwangerschap

Een infectie tijdens de zwangerschap kan niet alleen voor jou, maar ook voor jouw baby problemen opleveren. Blaasontsteking, zoals de naam al doet vermoeden, is een infectie van de urineblaas. De urineblaas is verantwoordelijk voor de tijdelijke opslag van urine. Een infectie treedt meestal op vanwege bacteriën die al deel uitmaken van je lichaam. Dit is de reden waarom het erg belangrijk is om de oorzaken van dergelijke infecties te begrijpen en er met de nodige zorg mee om te gaan.

Oorzaken blaasontsteking bij zwangere vrouwen

Blaasontstekingen komen vaker voor bij vrouwen, vooral gedurende hun seksueel actieve leeftijd. Hoewel het niet helemaal duidelijk is waarom het risico op urineweginfecties groter wordt, hebben deskundigen wel indicaties. Aangenomen wordt dat zwangerschap een toename van de niveaus van het hormoon progesteron veroorzaakt, waardoor de stroomurine vertraagt, wat op zijn beurt de bacteriën stimuleert om zich voort te planten en infecties te veroorzaken.

Door de uitzetting van de baarmoeder tijdens de zwangerschap verliezen ook de blaas en andere urineleiders hun tonus, waardoor het moeilijk wordt om de urine volledig uit de blaas te laten stromen. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat de blaas tijdens de zwangerschap vatbaarder wordt voor reflux, waardoor de stroom van urine terugvloeit naar de blaas.

Het resultaat van deze veranderingen is dat het langer duurt voordat de urine door je urinewegen loopt, waardoor bacteriën meer tijd hebben om zich te vermenigvuldigen voordat ze worden weggespoeld. Het wordt ook gemakkelijker voor de bacteriën om naar je nieren te reizen. Bovendien wordt je urine tijdens de zwangerschap minder zuur en heeft het meer kans glucose te bevatten, die beide het potentieel voor bacteriegroei versterken.

Symptomen blaasontsteking

Het komt niet zelden voor dat zwangere vrouwen blaasontsteking ervaren. Enkele veel voorkomende symptomen die kunnen wijzen op een blaasontsteking tijdens de zwangerschap zijn:

Moeite met plassen
Pijn, ongemak of brandend urineren en mogelijk tijdens geslachtsgemeenschap
Een dringende behoefte voelen om te urineren, zelfs als er maar heel weinig urine in de blaas zit
Bekkenpijn of pijn in de onderbuik (vaak net boven het schaambeen)
Troebele urine, soms met bloed
Urine met geur
Koorts, hoewel in veel gevallen geen koorts optreedt
Misselijkheid en overgeven

Veel zwangere vrouwen kunnen ook asymptomatische blaasontstekingen ervaren. Omdat de frequente drang om te plassen vaak voorkomt tijdens de zwangerschap, kan het moeilijk zijn om zeker te weten of je een blaasontsteking hebt, zeker als je symptomen mild zijn. Denk je dat je een infectie hebt opgelopen, dan is het verstandig je zorgverlener te contacten zodat je een urinetest kunt doen.

Behandeling van een blaasontsteking

Als je blaasontsteking tijdens je zwangerschap krijgt, dan zal je arts waarschijnlijk een korte orale antibioticakuur voorschrijven. De antibiotica zouden ervoor moeten zorgen dat binnen een paar dagen je symptomen verminderen, maar het is erg belangrijk om de volledige kuur te voltooien om echt alle bacteriën in je urinewegen kwijt te raken. Als je toch last blijft hebben van blaasontstekingen, dan is de meest aangewezen remedie het dagelijks innemen van een lage dosis antibiotica ter preventie.

Tips om blaasontsteking aan te pakken

Het is sowieso het beste om medische hulp te zoeken als je je tijdens je zwangerschap zorgen maakt om je conditie, zeker als je denkt dat je een blaasontsteking hebt opgelopen. Toch zijn er enkele eenvoudige manieren om blaasontstekingen tijdens de zwangerschap te voorkomen én te behandelen, zonder dat je baby risico’s loopt.

Hou je urine niet te lang op. Wanneer je in de buurt bent van een toilet en je voelt de behoefte om te plassen, doe dit gewoon elke keer wanneer je de drang voelt.
Drink veel water, vooral als je voelt dat je een blaasinfectie hebt. Dit veroorzaakt een toename van de urineproductie, waardoor de bacterie zich niet meer kan vermenigvuldigen.
Er wordt gezegd dat het drinken van cranberrysap helpt voorkomen dat de bacteriën in de blaas groeien en een infectie veroorzaken. Praat er voor alle zekerheid met je arts over voordat je hiertoe overgaat.
Ga gelijk naar de badkamer nadat je seks hebt gehad en reinig jezelf. Lichamelijke activiteit zet de bacteriën namelijk ertoe om te groeien en een infectie te veroorzaken.
Antibiotica worden meestal voorgeschreven voor aanhoudende blaasontstekingen, maar dat mag uitsluitend geschieden door een professionele zorgverlener.

Complicaties van blaasinfectie tijdens de zwangerschap

Een blaasontsteking tijdens de zwangerschap kan verontrustend zijn. Je kunt je zorgen maken of het je baby kan schaden. Zo lang je er op tijd bij bent, loopt je kindje geen risico. Maar een verwaarloosde ontsteking van de blaas en andere organen van het urinewegstelsel kunnen bepaalde complicaties veroorzaken tijdens de zwangerschap:

Onbehandeld kunnen blaasontstekingen zich verspreiden naar de nieren, wat de ontwikkeling van ernstige nierontstekingen of –infecties kan veroorzaken.
Aanhoudende blaasontstekingen tijdens de zwangerschap kunnen leiden tot een miskraam.

Blaasontsteking en andere urineweginfecties

Wanneer je de term urineweginfectie hoort, dan zul je waarschijnlijk het eerst denken aan een blaasontsteking en de bijbehorende symptomen, zoals een frequente drang om te plassen en een branderig gevoel tijdens het urineren. Maar er zijn meerdere ontstekingen die kunnen worden gerekend tot een urineweginfectie. In feite kan een urineweginfectie voorkomen in elk deel van je urinewegen, vanaf de nieren waar urine wordt gemaakt, door buizen die ureters worden genoemd naar de blaas, waar de urine zich ophoopt totdat je plast, om te eindigen met de urethra, een korte buis die de urine buiten je lichaam transporteert. Urineweginfecties worden meestal veroorzaakt door bacteriën uit je huid, vagina of rectum, die je urinebuis binnendringen en stroomopwaarts reizen. Er zijn verschillende veel voorkomende soorten urineweginfecties:

Blaasontsteking of cystitis. Vaak maken bacteriën een ‘tussenstop’ in je blaas en vermenigvuldigen ze zich daar, waardoor ze een ontsteking veroorzaken. Cystitis komt vrij veel voor bij seksueel actieve vrouwen in de leeftijd van 20 tot 50 jaar.
Nierinfectie. Bacteriën kunnen ook vanuit je blaas omhoog door de urineleiders gaan om één of beide nieren te infecteren. Een nierinfectie is de meest voorkomende ernstige medische complicatie tijdens de zwangerschap. De infectie kan zich verspreiden naar je bloedbaan en levensbedreigend voor je worden. Een nierinfectie kan ook ernstige gevolgen hebben voor je baby. Het verhoogt het risico op vroeggeboorte, een baby met een laag geboortegewicht en wordt ook in verband gebracht met een verhoogd risico op foetale of pasgeboren sterfte.
Asymptomatische bacteriurie. Het is mogelijk om bacteriën in je urinewegen te hebben en geen symptomen te hebben. Dit staat bekend als asymptomatische bacteriurie. Wanneer je niet zwanger bent, veroorzaakt deze aandoening over het algemeen geen problemen en verdwijnt het vaak vanzelf. Maar tijdens de zwangerschap verhoogt asymptomatische bacteriurie die onbehandeld blijft het risico op het krijgen van een nierinfectie aanzienlijk. Het wordt geassocieerd met vroegtijdige bevalling en een laag geboortegewicht. Dit is een reden waarom je urine routinematig wordt getest tijdens de zwangerschap.

Waar vindt een urineweginfectie plaats?

Een urineweginfectie vindt plaats in het urinewegstelsel van het lichaam. Daartoe behoren:

Nieren
Ureter (buis die urine van de nieren naar de blaas transporteert)
Urineblaas
Urethra (een korte buis die urine van de blaas naar buiten het lichaam transporteert)

Bacteriën veroorzaken de meeste urineweginfecties. Iedereen kan er één oplopen en het komt het meest voor bij vrouwen, vooral als ze zwanger zijn. De meeste van deze infecties zijn beperkt tot de blaas en urethra. Maar soms kunnen ze leiden tot een nierinfectie. Als je denkt dat je een urineweginfectie hebt, vertel het dan aan je arts. Met de juiste zorg moeten jij en je baby in orde zijn. Maar je moet er wel voor waken dat het je nieren niet beïnvloedt.

Symptomen urineweginfectie

Als je een urineweginfectie hebt opgelopen, dan krijg je waarschijnlijk te maken met de volgende symptomen:

Een dringende behoefte om vaker te plassen of te urineren
Problemen met plassen
Een branderig gevoel of krampen in je onderrug of onderbuik
Een brandend gevoel wanneer je plast
Urine die troebel is of een geur heeft.

Wat kan ik doen om een urineweginfectie te voorkomen?

Neem deze maatregelen om de kans op een urineweginfectie te minimaliseren:

Drink veel water. Probeer elke dag ongeveer 2 liter water of andere dranken te drinken. Of neem een slokje gedurende de dag om je urine helder of lichtgeel van kleur te houden, een teken van goede hydratatie.
Negeer de drang om te plassen niet. En probeer je blaas volledig leeg te maken als je plast.
Na een stoelgang veeg je jezelf van voren naar achteren om te voorkomen dat bacteriën in de ontlasting in de buurt van de urethra komen.
Houd je genitale gebied schoon met milde zeep en water. Vrijen tijdens de zwangerschap (link) mag uiteraard, maar probeer je geslachtsgebied erna zoveel mogelijk te reinigen. Plas voor én na geslachtsgemeenschap.
Drink cranberrysap. Studies tonen aan dat cranberrysap het bacterieniveau kan verlagen en nieuwe bacteriën kan ontmoedigen zich in de urinewegen vast te grijpen. Het drinken van cranberrysap zal een bestaande infectie echter niet genezen, dus als je symptomen hebt, moet je je huisarts meteen een recept voor antibiotica vragen.
Vermijd producten voor vrouwenhygiëne (sprays of poeders) en sterke zepen die je urethra en geslachtsorganen kunnen irriteren, waardoor ze een betere voedingsbodem voor bacteriën worden. En gebruik geen douches tijdens de zwangerschap.

Wat zijn de symptomen van een nierinfectie?

Als je tekenen hebt die wijzen op een mogelijke nierinfectie, dan moet je onmiddellijk medische hulp inroepen. De symptomen komen vaak vrij abrupt op en omvatten vaak:

Hoge koorts, vaak met trillen, koude rillingen of zweten
Pijn in je onderrug of zijkant net onder je ribben, aan één of beide zijden, en mogelijk in je onderbuik
Misselijkheid en overgeven
Je kunt ook bloed of etter in je urine opmerken en mogelijk ook symptomen van blaasontsteking hebben.

Als je merkt dat je last hebt van symptomen die wijzen op een nierinfectie, maak dan zo snel mogelijk contact met je arts!