Als zwanger worden niet lukt, kan dat een aantal redenen hebben. Er kunnen lichamelijke of hormonale afwijkingen zijn of misschien zijn er andere redenen. Als je bijvoorbeeld zelden of nooit een eisprong hebt, wordt het al heel erg lastig om zwanger te worden. Je bent dan verminderd vruchtbaar en de arts kan hiervoor eventueel Clomid voorschrijven.

Een betere eisprong

Clomid is een medicijn dat de eisprong of de ei-rijping kan bevorderen. Dit middel kan dus gebruikt worden voor een betere eisprong. Bij 20 tot 25 procent van de stellen met vruchtbaarheidsproblemen is een slechte eisprong het probleem. Maar wat is het precies en wat doet het medicijn? Waarom kun je met Clomid zwanger worden met behulp van medicijnen?

Kans op bevruchting

Clomid is een geneesmiddel wat de werking van de vrouwelijke oestrogeenhormonen voor een deel nabootst en ook voor een deel tegenwerkt. Het stimuleer de afgifte van de hormonen die belangrijk zijn om een ei-rijping en een eisprong te krijgen. Er moet namelijk een ei-rijping en een eisprong plaatvinden om de eicellen een kans op bevruchting door de mannelijke zaadcellen te geven. Als er geen eisprong is of de eicellen hebben zich niet voldoende ontwikkeld is deze kans op bevruchting nihil.

Een extra zetje voor de natuurlijke gang van zaken

Clomid kan dus helpen bij het zwanger worden als de natuur een zetje in de rug nodig heeft. De werkzame stof in Clomid, ook wel clomifeen of clomifeencitraat genoemd is geen hormoon. Maar het lijkt wel heel veel op ons eigen hormoon oestrogeen. Het clomifeen zet de hormonen in de hersenen juist aan het werk om te zorgen dat de ei-blaasjes gaan groeien en dat er een eisprong plaats vindt. Eigenlijk grijpt clomifeen dus in bij de menstruatiecyclus. Deze cyclus heeft een patroon waarbij er bepaalde stoornissen kunnen optreden. Als er inderdaad tijdens deze cyclus iets mis gaat, kan dat leiden tot een onregelmatig of geen eisprong. Hoe ziet die gemiddelde cyclus er ook al weer uit?

1e dag van je menstruatie is ook de eerste dag van je cyclus

Normaal gesproken gaan je hersenen vanaf deze dag het follikelstimulerend hormoon aan maken, het FSH-hormoon. Later komt hier ook het luteïniserend hormoon, of wel LH-hormoon bij. Er begint een eicel te rijpen.

Rond de 14e dag van de cyclus is de eisprong

De follikel waarin de eicel zit maakt het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen aan. Hierdoor gaat de baarmoeder zich voorbereiden op een eventuele innesteling van de bevruchte eicel. De piek in het LH-hormoon geeft aan je lichaam het teken dat het tijd is voor de eisprong en zodra de ovulatie is ingezet, gaat de follikel het hormoon progesteron aanmaken. Ook dit is nodig voor een ontwikkeling van de baarmoederwand voor de eventuele innesteling. Ook zorgt de progesteron ervoor dat er geen nieuwe follikels rijpen en dat de lichaamstemperatuur met een halve graad toeneemt.

Na circa 28 dagen

Komt er geen bevruchting, dan wordt het extra slijmvlies in de baarmoeder weer afgebroken. Dit komt eruit via je vagina en dit noemt men de menstruatie. Het hele proces begint hierna weer opnieuw en op de eerste dag van je menstruatie begint dus ook weer je nieuwe cyclus.

De hormonen FSH en LH

FSH zorgt niet alleen voor de groei van de ei-blaasjes, het zet ook je eierstokken aan tot het maken van progesteron en oestrogeen. Als er geen bevruchting plaatsvindt dan dalen deze waardes weer. Ook het LH-hormoon draagt hieraan bij en tevens zorgt een LH-piek dat de eisprong rond die 14e dag in gang wordt gezet. Clomid stimuleert dus de hersenen om meer FSH aan te maken, waardoor de groei van het ei-blaasje, de follikel wordt gestimuleerd. Hierdoor wordt de kans op een eisprong groter. Dit noemen ze ook wel een ovariële stimulatie en met deze vorm van stimulatie wordt ook de kans op een bevruchting groter.

Wanneer kom je in aanmerking voor ovariële stimulatie?

Als je een kinderwens hebt en last hebt van een cyclusstoornis waardoor je weinig tot geen ovulaties hebt, kun je in aanmerking komen voor ovariële stimulatie. Natuurlijk wordt je voorafgaand aan deze behandeling eerst onderzocht. Er wordt gekeken wat de reden kan zijn van de verminderde vruchtbaarheid. Bij de man wordt meestal gelijk het sperma onderzocht. Bij de vrouw wordt er naar meerdere factoren gekeken, zij is ook diegene die eventueel het Clomid moet innemen. Waar kijken ze bijvoorbeeld allemaal naar?

  • Het kan zijn dat men naar de eileiders gaat kijken.
  • Er wordt een echo van de eierstokken gemaakt. Passen ze bij een PCOS-beeld? Dit is namelijk een veel voorkomende cyclusstoornis bij vrouwen zonder eisprong.
  • Er wordt een bloedonderzoek gedaan om je hormoonwaarden te bekijken.
  • Wat is je BMI? Voor een optimaal resultaat moet je BMI eigenlijk tussen de 19 en 32 liggen. De vruchtbaarheid kansen worden aanzienlijk minder en de kans op complicaties juist weer hoger als er afwijkende BMI-waarden zijn. Een behandeling met Clomid wordt dan niet aangeraden.

Seksuele gemeenschap rondom de eisprong

Als de arts vindt dat je in aanmerking komt voor Clomid, begin je hiermee rond de derde dag van je cyclus tot en met de zevende dag. Met een echo kijkt de arts of je eicellen genoeg rijpen. De eisprong zou rond de 14e dag moeten zijn en er wordt dus aangeraden om rondom deze dag gemeenschap met je partner te hebben. Het advies is tussen de 11e en 16e dag om de dag. Een week na de eisprong kan er eventueel gemeten worden of er een eisprong is geweest. Wanneer dit niet het geval is, kunnen ze kijken of er een hogere dosis Clomid nodig is of een ander medicijn. Was er wel een eisprong? Dan zou het zomaar kunnen zijn dat je zwanger bent. Tijdens de behandeling met Clomid houdt de arts in de gaten of er geen complicaties zijn en of de behandeling aanslaat. Meestal doet men dit door middel van echo’s van de eierstokken en een bloedonderzoek.

Wel of niet zwanger?

Als de Clomid goed aanslaat, zo het zomaar kunnen gebeuren dat je binnen een paar maanden zwanger bent. Bij 75% van de vrouwen die met dit geneesmiddel Clomid aan de slag gaan, raken ze binnen drie behandelcycli zwanger. Lukt het niet in drie keer, geen zorgen, je mag zes keer een dergelijk traject doen. Is het dan nog niet aangeslagen, dan kun je met de arts overleggen wat eventueel de volgende stappen kunnen zijn. Er zijn namelijk ook nog andere vruchtbaarheidsbehandelingen mogelijk, zoals IUI of IVF. Ook in combinatie met andere vruchtbaarheidsbehandelingen wordt Clomid nog wel eens ingezet. Ook hier wordt het gebruikt om de ei-rijping te stimuleren.

Clomid verhoogt de kansen

Doordat Clomid de kans op een eisprong vergroot, neemt ook de kans op een bevruchting toe. Toch leidt niet iedere bevruchte eicel ook tot een doorgaande zwangerschap. Na bevruchting moet de eicel zich nog innestelen en gaan delen, ook hier kan het nog wel eens mis gaan. Daarbij kunnen er altijd ook andere factoren een rol spelen. Bijvoorbeeld nog een andere lichamelijke oorzaak van de verminderde vruchtbaarheid, de leeftijd kan een rol spelen of je BMI. Met een Clomid behandeling tijdens je cyclus heb je 10% kans op een doorgaande zwangerschap, mits je een eisprong hebt gehad. Dat percentage is net zo hoog als in een gezonde en natuurlijke situatie.

Wat zijn eventuele bijwerkingen of complicaties?

Door het gebruik van Clomid kunnen er wat bijwerkingen ontstaan, net zoals bij iedere ovulatie-inductie. Daarnaast wordt de kans op een meerlingen zwangerschap anderhalf keer groter, omdat de kans ook bestaat dat er meerdere follikels en dus meerdere eicellen zich ontwikkelen. Zolang het maar om een paar extra ei-blaasjes gaat, is dit nog niet zo erg. Soms komt ook overstimulatie voor. Dit noemen ze hyperstimulatiesyndroom. In een dergelijke situatie reageren de eierstokken dan erg heftig op de clomifeen. Overstimulatie herkent men aan: kortademigheid, ernstige buikklachten, meer dan twee kilo gewichtstoename. Neem in een dergelijke situatie gelijk contact op met de arts. Doe dit ook als de onderstaande klachten niet gelijk over gaan kort na de behandeling.

Overige bijwerkingen kunnen zijn:

  • Lichte buikpijn
  • Opvliegers
  • Gevoelige borsten
  • Misselijkheid
  • Duizeligheid
  • Wazig zien of lichtflitsen
  • Hoofdpijn