Hoe leer je een kleuter zijn kamer opruimen?

Als je jong leert opruimen, zul je daar je leven plezier van hebben. Maar op welke leeftijd kun je een kind leren opruimen en hoe pak je dat aan? Je kunt al vroeg beginnen met kinderen laten zien dat spullen een vaste plek hebben. Maar vanaf de kleuterleeftijd kan een kind het nut van opruimen begrijpen en actief leren opruimen. Jong geleerd is oud gedaan, en dat is in dit geval zeker waar. Aan de slag dus. Leer je kleuter zijn eigen kamer opruimen.

Kun je een klein kind al leren om rommel op te ruimen?

Kinderen zijn speels en zullen niet snel uit zichzelf beginnen met het opruimen van hun kamer. Als moeder of vader kun je verschillende manieren toepassen om je kleuter te leren opruimen. Ten eerste is een kind in de kleuterleeftijd nieuwsgierig. Graag doen ze hun ouders na. Daar kun je handig gebruik maken als je je kleuter wilt leren zijn eigen kamer op te ruimen. Begin samen op te ruimen. Zeg: 'doe je mee?' Of daag je kleuter uit: 'kun je dat ook al?' Ga stap voor stap te werk. Als het om een kamer gaat waar allerlei speelgoed door elkaar op de grond ligt, met hier en daar schoenen en kledingstukken, misschien ook nog wat knutselpapier en viltstiften… Begin dan met een methode. Bijvoorbeeld eerst een rondje kleding opruimen, dan een rondje speelgoed en tenslotte een rondje papieren en stiften en andere knutselspullen. Spelenderwijs leren kleine kinderen zo vrij gemakkelijk opruimen.

Spelenderwijs opruimen, hoe doe je dat?

Opruimen lijkt saai, maar kinderen kunnen opruimen erg leuk vinden als je er geen verplichting van maakt maar een spelletje. Zo maak je er een spelletje van. Om de beurt ruimen jij en je kleuter eerst een kledingstuk op. Je mag ook allebei steeds kiezen welk kledingstuk je gaat opruimen. Zeg er duidelijk bij wat je kiest en waar je het gaat opruimen. Bijvoorbeeld: 'Ik kies deze trui, die gaat in de wasmand.' Stel ook vragen aan je kleuter. 'Wat kies jij voor kledingstuk? Oh, je kiest een jurk. Die gaat in de kast want de jurk is nog niet vies.' Ga zo door tot alle kleding is opgeruimd: ' Ik kies deze schoenen, die zet ik in de gang in de schoenenkast.' Hou je per opruimronde steeds bij een categorie spullen: in het voorbeeld wat we zojuist gaven, waren dat kleding en schoenen. Voor kinderen kun je het nog duidelijker maken door te zeggen: 'we gaan eerst alle spullen opruimen die je aan kunt trekken, dus schoenen, broeken, truien, jurken, enzovoorts.' Daarna doe je een rondje speelgoed: 'we ruimen nu alleen alles spullen waarmee je spelen kunt maar niet knutselen.' Daarna een rondje knutselspullen: 'we ruimen alles op wat om te knutselen is. Papier, lijm, kinderschaartjes, potloden, kinderverf, kinderklei, enzovoorts.' Zorg dat je kleuter precies leert waar alles het beste opgeborgen kan worden en blijf hem of haar complimentjes geven. Zo leert je kleuter spelenderwijs zijn eigen kamer opruimen. Benadruk ook hoe fijn het is dat je kind straks alles weer gemakkelijk terug kan vinden en niet hoeft te zoeken. Je kunt opmerkingen maken als 'als je alles netjes opruimt hoeft je niet te zoeken naar je spullen. Knap dat jij dat al weet.'

Zo leer je een kleuter alles netjes opruimen

Bepaal eerst dat alles een vaste plek heeft. Kleding gaat bijvoorbeeld in de was, of in de kast, of het wordt opgevouwen en weggelegd. Speelgoed gaat in de kast of in een speelgoedkist. Misschien is er ook nog een speelgoedplank? Leer je kleuter wel dat hij of zij niet mag gaan klimmen om op te ruimen. Hou steeds de veiligheid in gedachten. Daarom is het belangrijk dat je zelf vooraf zorgt dat opruimen veilig kan gebeuren. Misschien worden knuffeldieren in een rijtje op bed gezet of naast elkaar in de vensterbank. Train je kind in kennis over de vaste plekken. Tekenpapier, viltstiften en kleurpotloden gaan in de bureaula. LEGO gaat in de grote legodoos, enzovoorts. Zorg dat je kind weet waar alles moet worden opgeruimd. Maak van opruimen een routine die dagelijks terugkeert en geef veel complimentjes als je kind iets op de goede plek opruimt. Zeg bijvoorbeeld: wat knap! Wat goed dat je dat al weet. Wat doe je dat goed. Je bent een goede opruimer.

Benadruk niet de fouten, benadruk de succesjes

Hou opruimen positief. Veel ouders neigen ernaar om zich negatief uit te laten als een kind een fout maakt. Stel een kind gooit een boek in de wasmand, dan zeg je al snel: dat is niet goed, dan wordt het boek nadat is fout… Je kunt beter zeggen: het is bijna goed, kijk nog eens naar het boek. Hoort het in de was of in de boekenkast? Een kleuter zal dan zelf concluderen dat het boek in de boekenkast hoort te staan. Dan kun je opnieuw complimenten geven omdat je kleuter dat goed heeft begrepen. Hou in gedachten dat alle kinderen meer baat hebben bij complimenten dan bij straf of negatieve opmerkingen. Vergroot hun zelfvertrouwen met complimenten. Dat zal ook het plezier in opruimen logischer zijn.

Waarom is leren opruimen nodig?

Als een kind leert opruimen zal het een prettiger leven hebben. Als je nooit hebt leren opruimen kun je daar heel veel last van hebben. Als je later op jezelf woont, is er geen moeder of vader meer die alles voor je op orde brengt. Ook voor jouw kind komt een dag dat ze het huis uit zullen gaan en voor zichzelf zullen moeten zorgen. Een opgeruimd huis veroorzaakt weinig stress, het geeft rust aan de geest en het maakt mensen blij. Opruimen is voor veel redenen belangrijk. Als je al jong weet dat je systematisch op kunt ruimen, zul je ook op school en later in werk, minder moeite hebben om orde te bewaren en te creëren. Een opgeruimde kamer is vaak gezelliger dan een kamer vol rommel. Ook gaan spullen langer mee als je ze netjes behandeld. Maar het allermooiste is misschien dat je niet teveel tijd hoeft te steken in het zoeken naar spullen, als je goed leert opruimen. Mensen die niet gestructureerd zijn in opruimen, stoppen veel tijd in het zoeken naar dingen. Dat is niet alleen doodvermoeiend, maar ook veroorzaakt het vaak ergernis en stress. Er zijn dus tientallen redeneren te bedenken waarom het voor kleuters leuk en fijn is om al jong te leren opruimen. Ze hebben hun leven lang plezier van deze kennis.

Moeten kleuters ook leren schoonmaken?

Dit is niet zo logisch. Opruimen is een haalbaar doel voor kleuters, je leert ze al jong routine in orde scheppen. Als je kinderen spelenderwijs blijft trainen in opruimen om hun eigen kamer netjes te houden, komt het schoonmaken wel als ze ouder zijn. Natuurlijk kun je een kind laten zien dat je een doekje over een speeltafel haalt en dat de tafel daar weer netjes van wordt. Je mag een kind ook gerust even laten poetsen als het daarom vraagt, maar voorkom dat je kind een kleine huishoudelijke hulp wordt. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Hou ook schoonmaakmiddelen uit de buurt van kleine kinderen. Kinderen zetten vaak elke fles aan hun mond om van de inhoud te proeven. Schoonmaakmiddelen zijn vaak giftig. Leer je kleuter dus opruimen, maar begin het pas te leren schoonmaken als het een stuk ouder is en goed te veiligheid van schoonmaakmiddelen kan inschatten.