Tijdens je bevalling worden de bekkenbodemspieren enigszins opgerekt. Hierdoor ontstaan soms kleine spierscheurtjes. Deze scheurtjes zorgen dat je spieren verslappen en hierdoor kan er urineverlies ontstaan. Dit is een vervelende bijkomstigheid en veel vrouwen hebben er last van. Urineverlies na de bevalling komt namelijk erg veel voor. Vrouwen voelen zich er vaak ongemakkelijk door of het brengt onzekerheid met zich mee in het dagelijkse leven. Je bent vaak bang dat je wat urine verliest op momenten waar je niet in de gelegenheid bent om je gelijk te verschonen. Volgens onderzoeken blijkt een op de vijf vrouwen die minder dan een jaar geleden bevallen is, last te hebben van ongewild urineverlies. Vrouwen die te maken hebben gehad met een totaalruptuur tijdens de bevalling, hierbij liggen de cijfers nog hoger.

Wat zijn de oorzaken van urineverlies na de bevalling?

Behalve het oprekken van de bekkenbodemspieren tijdens de bevalling, kunnen er ook nog andere factoren zijn die urineverlies kunnen veroorzaken. Als je bijvoorbeeld heel lang hebt moeten persen, zijn soms de zenuwen wat overrekt of beschadigd. Hierdoor functioneert de bekkenbodem niet meer optimaal. Of doordat het geboortekanaal wordt opgerekt, wordt de urinebuis wat naar beneden gedrukt. Je plas ophouden wordt dan ineens een stuk lastiger. Tangverlossingen of andere kunstmatige ingrepen kunnen ook een risico vormen voor de bekkenbodemspier. Het kan ook zijn dat het gevoel in je onderlijf tijdelijk wat minder is na de bevalling. Hierdoor voel je niet altijd goed aan wanneer je daadwerkelijk bent uitgeplast. Ben je nog niet volledig uitgeplast, dan is de kans groter dat met hoesten, niezen of lachen alsnog wat urine naar buiten komt.

Urineverlies, met je hormonen als boosdoener

Het kan ook zijn dat je last hebt van stressincontinentie. In zo’n geval kunnen de bekkenbodemspier en de sluitspier de groter wordende druk van de blaas niet goed opvangen. De kringspier van de blaas en de bekkenbodemspier werken dan minder goed en je verliest dan vaak een beetje urine. Ook dit gebeurt vaak bij hoesten, lachen of niezen. De zwangerschapshormonen hebben namelijk invloed op de het kraakbeen, de spieren en de banden in het bekkengebied. Deze hormonen zorgen dat de baby er wat makkelijker uit kan, door alle delen wat weker te maken. Als er dan tijdens de bevalling ook nog extra druk op komt te staan, wordt de bekkenbodemspier nog slapper.

Hoe kun je urineverlies na de bevalling voorkomen?

Ongewild urineverlies is niet prettig, maar vaak gaat het na de bevalling weer vanzelf over. De bekkenbodem komt weer langzaam terug in de oude vorm en de controle over je blaas wordt weer beter. Toch zijn er genoeg vrouwen die niet van de kwaal afkomen en sommige vrouwen hebben een vergrote kans om op latere leeftijd last van incontinentie te krijgen. Voorkomen is altijd beter dan genezen, dus is het verstandig om voor, tijdens en na de zwangerschap goed voor je bekkenbodem te zorgen. In de kraamtijd zal het soms wat lastig zijn en daarnaast heeft je lichaam tijd nodig om te ontzwangeren. Toch hebben we een aantal goede tips waarmee je jouw bekkenbodem kunt ontzien tijdens de zwangerschap:

  • Blijf nooit te lang achter elkaar staan
  • Zorg voor afwisseling, kleine stukjes lopen, even zitten en veel liggen
  • Zorg dat je ontlasting niet te hard is, persen is funest voor je bekkenbodem
  • Zorg ook voor een regelmatige stoelgang
  • Blijf actief tijdens de zwangerschap
  • Volg een zwangerschapscursus, hier leer je de juiste manier om te persen
  • Er zijn ook speciale cursussen voor na de bevalling, gericht op de bekkenbodem Over het algemeen wordt het spierweefsel na de bevalling weer stugger en wordt de controle over je blaas weer groter. Is dit niet het geval, dan is het verstandig om actie te ondernemen.

Wat is de bekkenbodem en waar zit hij?

Het bekken wordt ondersteund aan de onderkant door de bekkenbodem. Deze spiergroep hangt als een soort mat in het bekken. In de bekkenbodem zitten drie uitgangen: de vagina, de anus en de plasbuis. Op de bekkenbodem staat altijd een lichte spanning, net zoals bij een trampoline. Moet je bijvoorbeeld hoesten, dan zal de bekkenbodem aanspannen in een reflex en daarna weer ontspannen. Tijdens de zwangerschap kun je bewust je bekkenbodem ontspannen. Span hem eerst kort aan en laat hem daarna helemaal los. Hou dat gevoel even vast. Hierdoor voel je ook waar je bekkenbodem zit en kun je hem tijdens de bevalling ook beter ontspannen. Heb je erge bekkenklachten dan is het verstandig om een bekkentherapeut te raadplegen.

Kun je speciale oefeningen doen?

Er zijn wel wat oefeningen die je zelf kunt doen om je bekkenmodem te trainen na de bevalling. Doe deze oefeningen nooit op kracht, maar beheerst en op gevoel.

  • Probeer na te doen of je je plas ophoudt door je vagina enigszins naar binnen te trekken op gevoel
  • Doe net alsof je een windje tegenhoudt
  • Ga op een kruik zitten en probeer je kruis op te trekken
  • Span je bekkenbodem aan in een staande, zittende of liggende positie (buik en billen niet)
  • Leg je hand tussen je vagina en anus en probeer denkbeeldig deze hand op te trekken

Doe deze oefeningen nooit als je aan plassen bent. Hierdoor verhoog je het risico op een blaasontsteking en dan ben je nog verder van huis. Neem gewoon de tijd voor het ontspannen en maak jezelf bewust van het aanspannen en vooral van het ontspannen.

Wat als zelf stappen ondernemen niet helpt?

Als je nog steeds urineverlies hebt zes weken na de bevalling en de oefeningen geven geen positief resultaat, is het misschien beter om contact op te nemen met de huisarts. Hij of zij kan je dan doorverwijzen naar een specialist: een bekkenbodemtherapeut. Hij kan je onder begeleiding leren hoe je de sluitspier van de blaas en de bekkenbodemspier kunt versterken. Hij legt je uit waar alles precies zit en hoe je op de beste manier kunt aanspannen en ontspannen. Tegenwoordig wordt er soms gebruik gemaakt van bio-feedback. Tijdens een inwendig onderzoek wordt de spieractiviteit gemeten en getraind. Dit gebeurt door middel van elektrodes. Vrouwen die ernstige klachten hebben of vrouwen die zelf hun bekkenbodemspieren niet voelen, hebben hier vaak baat bij. Soms raden ze het dragen van een pessarium aan, hierdoor wordt het urineverlies verminderd. Als er ook sprake van een verzakking is, dan is er soms een operatie nodig. Dit wordt alleen gedaan als er geen kinderwens meer is. Als het probleem bij de blaas ligt, wordt je meestal verwezen naar een uroloog.

Wat kun beter vermijden?

Zware inspanningen na de bevalling kun je beter nog even vermijden. Je lichaam en zeker ook je spieren hebben gewoon wat tijd nodig om te herstellen. Een gezonde levensstijl helpt hier natuurlijk wel bij. Zorg dat je gewicht weer op peil komt en drink niet te veel cafeïne houdende dranken, deze prikkelen de blaas alleen maar. Het beste is natuurlijk water drinken, maar niet meer dan anderhalf tot twee liter per dag. Neem het urineverlies niet te zwaar op. Het komt veel vaker voor dan je denkt, je bent echt niet de enige. Daarbij gaan de klachten normaal gesproken na verloop van tijd weg en is het gewoon een onderdeel van je zwangerschap geweest. Net zoals bijvoorbeeld haaruitval na de zwangerschap.