Klokkijken leren: hoe doet je kind dat?

Klokkijken is voor sommige kinderen knap lastig en is niet iets wat je van vandaag op morgen leert. Het is een leerproces dat in de basisscholen stap per stap wordt aangeleerd in een gespreide periode over vijf jaar. Pas in groep 5 wordt van je kind verwacht te kunnen klokkijken op een vloeiende manier. Zowel op een wijzerklok als op een digitaal uurwerk. In deze blog “Klokkijken leren: hoe doet je kind dat?” een gids hoe je klokkijken het beste benadert.

De schoolse aanpak van klokkijken

De leerdoelen in het basisonderwijs om te klokkijken zijn verdeeld over vijf jaar van groep 1 tot groep 5 en is afhankelijk van de leeftijd van het kind. Het einddoel is dat een kind in groep 5 de tijd kan lezen met de wijzers van een uurwerk als op een digitale klok. En dit met Zwitserse nauwkeurigheid tot op de seconde. Volgende streefdoelen staan op school op het programma:

• Groep 1: de eerste kennismaking met weekdagen en de verschillende seizoenen
• Groep 2: aanduidingen van tijd en periode van de dag bij de naam noemen
• Groep 3: halve en hele uren op een digitale klok kunnen aflezen
• Groep 4: elk kwartier kunnen lezen op een analoge klok
• Groep 5: seconden, minuten en uren lezen op een analoge als digitale klok totdat het einddoel is bereikt

Stappenplan: hoe ga je te werk?

Kinderen leren het beste wanneer ze plezier hebben. Om het concept van klokkijken een zinvolle betekenis te geven, moet de tijd worden gerelateerd aan de dagelijkse activiteiten.

Het uitleggen van de tijd in een context

Voordat je de bijzonderheden van een wijzerplaat gaat uitleggen, start je met het generale concept van het tijdsverloop. Bijvoorbeeld ochtend, middag, avond. Probeer dit te staven met concrete voorbeelden door activiteiten aan een klassieke leefgewoonte te koppelen. “Ontbijten” wordt 's morgens gedaan, “'s avonds” gaan we slapen. Vervolgens kan je je kind vragen wanneer bepaalde bezigheden worden gedaan. Het hoofddoel is dat de tijd in bepaalde specifieke vakjes wordt opgesplitst.

Probeer grip te krijgen binnen een vastomlijnd tijdsbesef

Maak er een stelselmatige routine van om aan te duiden hoe lang bepaalde dagdagelijkse activiteiten duren zoals het poetsen van tanden, ontbijten of hoe lang je op je werk bent per dag. Kondig aan dat binnen tien minuten het favoriete programma van je kind begint. Na verloop van tijd komt het tijdsbesef vanzelf.

Begin met wijzerplaten in plaats van digitaal klokkijken

De grootste fout die wordt gemaakt door ouders is dat je je kind wil leren klokkijken via een digitale klok. Tegenwoordig ben je overal omringd door digitale apparaten zoals computers, klokken, televisies of mobiele telefoons. Maar het is proefondervindelijk bewezen dat je eigenlijk makkelijker kan leren met een analoog uurwerk dan met een digitale klok. Uit onderzoek blijkt dat analoge klokken zich beter lenen om klokkijken aan te leren. Het visuele aspect van de wijzerplaat maakt het tijdsbegrip iets toegankelijker en gemakkelijker omdat de vijf minuten intervallen eenvoudiger te begrijpen zijn. Een tip: als je kind een digitale klok in de kamer heeft, loont het de moeite waard om de digitale klok in te ruilen voor een traditionele wijzerplaat.

Hoe kan je het beste beginnen te oefenen?

Maak er in de aanvangsfase de gewoonte van om het juiste uur op een klok aan te geven wanneer terugkomende activiteiten tijdens de dag plaatsvinden, om duidelijk te maken hoe die tijd eruit ziet. De hele tijd oefenen en vragen stellen aan je kind is de beste leermethode. Oefening baart kunst. Vragen over het uur of wanneer de tijd is aangebroken om te spelen, helpt het tijdsbestek te versnellen. Zodra deze basisbegrippen zijn aangeleerd, laat je je kinderen onthouden wanneer het tijd is om dingen te doen. Misschien vind je een invalshoek die ze gemakkelijk oppakken als het om iets gaat waar ze echt naar uitkijken.

Eerst zorgen dat je kind vlot van één tot zestig kan tellen

Om de tijd aan te leren bij je kind, is het noodzakelijk dat kinderen van één tot zestig in de juiste volgorde kunnen tellen. Nummers met twee getallen, kunnen vaak problemen opleveren om te onthouden in de precieze volgorde. Tracht zo vaak mogelijk in het dagelijkse leven te wijzen naar nummers die je ziet en vraag je kind de nummers te ontcijferen als je in een handelszaak of supermarkt bent. Als je kind de cijfers tussen één en zestig volledig onder de knie heeft, ga je een stapje verder met het tellen in groepen van vijf. Vergeet niet uit te leggen dat wanneer je met vijf werkt, elk nummer eindigt met vijf of een nul als eenheid.

De vaardigheden van school bij je thuis verder oefenen

Als onderdeel van het nationale leerplan, leert je kind de tijd op de basisschool te kennen. Gebaseerd op deze kennis, kan je nu als ouder leuke kansen bieden voor je kind om de nieuwe vaardigheden in verband met klokkijken verder te oefenen. Volgende aandachtspunten mag je zeker niet uit het oog verliezen:

• Heb geduld en doe het stapsgewijze. De tijd leren is voor je kind geen gemakkelijke opgave
• Integreer de tijd in dagelijkse gesprekken die je voert met je kind
• Start met een analoge klok in plaats van meteen met een digitaal uurwerk
• Voor dat je met klokkijken start, moet je kind de cijfers tussen één en zestig volledig van buiten kennen

Elk kind is anders en leert met een andere snelheid. Hou het vooral gezellig en leuk. Je kind moet het de moeite waard vinden om een nieuwe vaardigheid aan te leren. In een mum van tijd gaat je kind op deze manier probleemloos klokkijken aanleren.