Wat is een verloskundigenpraktijk?

Als je zwanger bent of als je zwanger wilt worden, is het verstandig om contact op te nemen met een verloskundigenpraktijk. Maar wat is een verloskundigenpraktijk precies en wat kunnen ze voor je doen? En mag je zelf kiezen welke verloskundigenpraktijk je neemt? Zeker als je voor de eerste keer zwanger bent, weet je soms niet precies hoe het allemaal werkt.

Mag je zelf je verloskundigenpraktijk kiezen?

In een verloskundigenpraktijk werken verloskundigen, mensen die vrouwen begeleiden tijdens een zwangerschap, mits deze normaal verloopt. Je mag zelf kiezen met welke verloskundigenpraktijk je contact opneemt om je tijdens jouw zwangerschap te laten begeleiden. Meestal kiezen vrouwen voor een verloskundige die lekker dichtbij zit, maar soms ook omdat ze over een betreffende verloskundigenpraktijk goede verhalen hebben gehoord. Als je niet precies weet wie je moet kiezen, ga dan eens gewoon bij een verloskundigenpraktijk langs of bekijk de website. Meestal krijg je dan al een aardige indruk.

Heb je een klik met de verloskundige?

Een verloskundige werkt over het algemeen altijd in een verloskundigenpraktijk of in een geboortecentrum. De bedoeling is dat de verloskundige zowel voor als tijdens, maar ook na je zwangerschap je deskundig begeleidt. Bij hem of haar kun je terecht voor alle vragen over de zwangerschap en zij geven je de benodigde ondersteuning. Ze controleren niet alleen jouw gezondheid, maar ook die van de baby. Omdat er tijdens die maanden een soort van vertrouwensband ontstaat tussen jou en de verloskundige, is het prettig als er een klik is. Je moet namelijk met de verloskundige ook eventuele angsten of wensen betreffende de zwangerschap kunnen bespreken.

Eerstelijns verloskundigen

Als er aanwijzingen zijn, bijvoorbeeld door een vorige zwangerschap of gezondheidsklachten waardoor de bevalling en zwangerschapsbegeleiding beter in het ziekenhuis kan plaatsvinden, heb je geen verloskundige nodig. In een dergelijke situatie ga je naar de gynaecoloog in plaats van naar een verloskundige. Ook als blijkt dat tijdens de zwangerschap dingen anders verlopen dan normaal, zal een verloskundige inschatten in hoeverre het nodig is om een arts te raadplegen. Je wordt indien nodig door de verloskundige doorgestuurd naar de gynaecoloog in het ziekenhuis.

Tweedelijnsverloskundigen

Er zijn ook verloskundigen die in het ziekenhuis werken, dit noemen ze tweedelijns verloskundigen. Diegene die in de verloskundigenpraktijk bij jou in de buurt zit, is de eerstelijns verloskundige. De verloskundigen in het ziekenhuis werken vaak in de polikliniek, de kraamafdeling of in de verloskamer en werken nauw samen met de artsen. Het kan dus ook zijn dat je met kleine complicaties daar terecht komt omdat je alleen wat meer controle nodig hebt. De nazorg valt in veel gevallen vaak weer onder de eerstelijns verloskundige of de kraamhulp.

Zorg voor jou en je baby

Bij een positieve zwangerschapstest kun je gelijk een afspraak maken met een verloskundige, maar meestal is het niet de bedoeling dat je gelijk op de stoep staat. Tussen de acht en tien weken is over het algemeen normaal om de eerste afspraak met de verloskundige te hebben. Je hebt hiervoor geen verwijsbrief van de huisarts voor nodig. Over het algemeen is je eerste bezoek een intakegesprek. Je krijgt veel informatie en de verloskundige heeft ook veel vragen voor jou. Vanzelfsprekend mag jij ook vragen stellen. Wat kun je verder nog verwachten?

Bloeddruk meten
Buik voelen om de maat van de baarmoeder te bepalen
De uitgerekende datum berekenen
Medische achtergrond van jou en je partner bespreken
Wegen

Verder zal de verloskundige nog urine en bloed nodig hebben. Misschien doet de verloskundigenpraktijk dit zelf of wordt je doorgestuurd om dit te laten doen. Je bloed wordt gecheckt op ziektes zoals geslachtziektes, hepatitis B en hiv, maar ook je ijzergehalte en je bloedsuiker. Er wordt gekeken of je bloedarmoede hebt en natuurlijk willen ze je bloedgroep weten en je resusfactor. Je urine wordt gecheckt op de aanwezigheid van glucose en eiwitten en op een eventuele blaasontsteking. Afhankelijk van je historie, kan het zijn dat deze urine- en bloedonderzoeken verder uitgebreid worden.

De uitgerekende datum

Om te kunnen bepalen wat je uitgerekende datum is, zal de verloskundige een aantal dingen willen weten. Het is misschien handig als je dit van tevoren al even nakijkt.

Wanneer ben je gestopt met het gebruiken van anticonceptie?
Was je menstruatie altijd regelmatig of de laatste tijd niet meer?
Om de hoeveel dagen was je meestal ongesteld?
Wat was de eerste dag van je laatste menstruatie?
Wanneer heb je precies de zwangerschapstest gedaan met een positief resultaat?

Heb je niet op alle vragen een antwoord, dan kan het lastig zijn om tijdens een eerste bezoek een uitgerekende datum te berekenen. Ze zullen sowieso altijd kijken of de verwachte datum van de bevalling correct is aan de hand van een termijnecho. Deze echo zal rond de 11e week van de zwangerschap worden gemaakt. Het kan zijn dat daarna de uitgerekende datum nog wat wordt aangepast. Soms heeft de verloskundigenpraktijk een eigen apparaat voor de echo, maar anders word je doorverwezen naar een echocentrum of het ziekenhuis.

Vervolgafspraken

Tijdens de vervolgafspraken blijft de verloskundige een aantal dingen in de gaten houden. Wat bij iedere afspraak wordt gedaan, is het meten van de bloeddruk. Vanaf de 12e week kun je bij de verloskundige ook het hartje horen kloppen met een speciaal apparaat. In totaal ga je ongeveer 10 tot 14 keer naar de verloskundigenpraktijk. Ze zullen er alles aan doen om jou te ondersteunen tijdens deze zwangerschap en indien nodig is er ook medisch overleg met een tweedelijns verloskundige of een arts in het ziekenhuis. Vooral bij een eerste zwangerschap komt er veel nieuwe informatie op je af. Je lichaam verandert enorm en de bevalling komt steeds dichterbij. Het is dus belangrijk dat je een prettige band met de verloskundige hebt en dat je jezelf op je gemakt voelt. Als het echt niet klikt, ga dan naar een andere verloskundige.

Prenatale screening

Iedere zwangere vrouw krijgt een prenatale screening, wat betreft haar gezondheid en status. Maar het is ook mogelijk om via de verloskundige een prenatale screening te laten doen op lichamelijk afwijkingen van de baby. Je laat dan als het ware de baby al voor de geboorte onderzoeken op afwijkingen. Bijvoorbeeld om te kijken hoe groot de kans is dat jouw baby het Syndroom van Down heeft of een open ruggetje. De verloskundige kan je uitgebreid inlichten over de voor- en nadelen van deze prenatale screeningstesten.

Zwangerschapscursussen

Behalve voorlichting heeft de verloskundige ook veel informatie over de mogelijke cursussen betreffende de zwangerschap en de bevalling. Er zijn tal van verschillende mogelijkheden. Is het bijvoorbeeld voor jou belangrijk dat je fit bent tijdens de zwangerschap? Wil je samen met je partner een bevallingscursus doen? Wil je een cursus voor het geven van borstvoeding? Vraag je verloskundige naar de mogelijkheden.

Het bevallen

Tijdens de zwangerschap bespreek je al met de verloskundige waar en hoe je wilt gaan bevallen en of je borstvoeding wilt gaan geven. Bij een verhoogd risico of complicaties wordt je verwezen naar een gynaecoloog of een klinisch verloskundige. Je bevalt dan in zo’n geval in het ziekenhuis. Ook als je voor de 37ste week of na de 42ste week gaat bevallen, zal dit in het ziekenhuis plaatsvinden onder begeleiding van een gynaecoloog. In alle andere gevallen zal de verloskundige aanwezig zijn bij de bevalling thuis of in het ziekenhuis, hij of zij is erbij om je te ondersteunen en ook om praktische hulp te geven. Ze bekijken of er aanvullende dingen nodig zijn en hoe de bevalling verloopt. Een verloskundige heeft een opleiding gehad om je medisch te controleren en bij twijfel zal er altijd overlegd worden met de arts in het ziekenhuis. De verloskundige belt ook de kraamverzorgster voor je.

Na de geboorte

Na de geboorte zal de verloskundige je ook nog thuis bezoeken. Samen met de kraamverzorgster kijken ze wat de beste begeleiding voor jou en de baby is. De verloskundige zal ook jou en de baby medisch controleren en eventueel overleggen met een gynaecoloog of een kinderarts. Ook als de kraamverzorgster twijfels heeft over jouw gezondheid of die van de baby, zal ze dit met de verloskundige overleggen.

Testen voor de baby

Soms voert de verloskundige of de kraamverzorgster de hielprik bij de baby uit, maar het kan ook zijn dat het consultatiebureau deze hielprik geeft. Dit gebeurt op dag vier na de bevalling, gelijk met de gehoortest. Tijdens de hielprik wordt bloed bij de baby afgenomen wat in het laboratorium wordt onderzocht op verschillende aangeboren en zeldzame aandoeningen. Als er wat aan de hand is, hoor je dit binnen drie weken. De uitslag van de gehoorscreening krijg je gelijk en als dit negatief is, zullen er afspraken gemaakt worden voor nader onderzoek. Het kan soms iets heel simpels zijn, zoals badwater in het oor van de baby.

Laatste controle

Na ongeveer zes weken word je nog een keer uitgenodigd om op controle te komen bij de verloskundigenpraktijk. Tijdens dit bezoek kun je ook voorlichting krijgen over anticonceptie. Er kunnen nog medische controles worden gedaan, zoals je bekkenbodem bekijken of je bloeddruk meten. Wil je graag nog een keer gezond zwanger worden, dan kan de verloskundige hier advies over geven.