Wat mag je allemaal niet als je zwanger bent?

Als je in verwachting bent dan krijg je te maken met een uitgebreide lijst aan dingen die je niet meer mag. Zoals eten van specifiek voedsel of het ondernemen van bepaalde activiteiten die je gewend bent. Diverse zaken kunnen namelijk van invloed zijn op de gezondheid van je ongeboren baby. In dit artikel hebben we alle do’s en don’ts voor je op een rijtje gezet. Wil je meer weten over gezond zwanger zijn, kijk dan ook even naar de artikelen op de pagina ‘gezond zwanger’.

Weet wat je eet: vermijd schadelijke voedingsstoffen

Als je zwanger bent dan is het verstandig om sommige voedingsmiddelen niet te eten. Het gaat om voedsel dat bacteriën en metalen bevat die schadelijk kunnen zijn voor je baby. Hieronder volgt een overzicht van etenswaren die je beter van je menu kan schrappen.

Rauw vlees

Eet geen rauw vlees of voedingswaren die gemaakt zijn van rauw vlees, zoals ossenworst, filet americain en rauw gebakken biefstuk. Rauw vlees kan een parasiet bevatten die de ziekte toxoplasmose veroorzaakt. Toxoplasmose is een infectieziekte die aangeboren afwijkingen, vroeggeboorte of zelfs een vroege miskraam kan veroorzaken. Wil je rauw vlees klaarmaken? Zorg er dan voor dat je het door en door bakt. Verhitten op hoge temperaturen kan eventuele parasieten doden.

Eieren en kaas van rauwe melk

Ook rauwe eieren, rauwe melk en kaas gemaakt van rauwe melk kun je beter laten staan als je zwanger bent. Deze rauwe producten kunnen de listeriabacterie bevatten. In het ergste geval kan deze bacterie een vroeggeboorte of een miskraam veroorzaken. De listeriabacterie houdt van koude temperaturen en kan prima overleven in de koelkast. Door verhitting gaat de bacterie dood. Dus goed gekookte eieren of gebakken kaas (bijvoorbeeld op de pizza) kun je nog prima eten.

Ongewassen groente en fruit

Was groente en fruit altijd heel goed voordat je het eet. Groente en fruit komt van het land en kan blootgesteld zijn geweest aan de toxoplasmosebacterie (via kattenpoep) of andere schadelijke stoffen in de aarde.

Vis

Bepaalde soorten vis kunnen zware metalen bevatten die schadelijk zijn voor de baby. Roofvissen zoals tonijn, zwaardvis, snoekbaars en koningsmakreel kun je daarom beter niet eten. Eet ook geen rauwe of gerookte voorverpakte vis uit de koeling, zoals zalm. Deze producten kunnen de listeriabacterie bevatten. Je hoeft vis niet helemaal van je menu te schrappen, want andere vis is wel gezond voor jou en de baby. Kies voor ‘veilige’ vette vissoorten zoals forel, haring en zalm. Eet vis niet vaker dan twee keer per week.

Vitamine A in lever en orgaanvlees

Vrouwen in verwachting mogen niet meer dan 3000 microgram vitamine A per dag binnenkrijgen. Te veel vitamine A is schadelijk voor je ongeboren baby. Lever en ander orgaanvlees bevat heel veel vitamine A. Dit soort voedsel kun je daarom het beste helemaal van je menu schrappen. Af en toe leverworst of leverpastei mag, maar eet niet meer dan een boterham per dag. Pas ook op met algemene vitaminesupplementen. Deze bevatten vaak veel vitamine A. Kies daarom altijd vitaminesupplementen die specifiek voor zwangere vrouwen bedoeld zijn.

Alcohol, nicotine en drugs

Het spreekt bijna voor zich dat alcohol, sigaretten en drugs uit den boze zijn als je in verwachting bent. Alcohol tijdens de zwangerschap kan zelfs in kleine hoeveelheden zeer schadelijk zijn voor de baby. Ook roken tijdens zwangerschap brengt enorme risico’s mee. Het verhoogt de kans op een miskraam, vroeg- of doodgeboorte. Ook kan de baby geboren worden met afwijkingen aan de luchtwegen. Drugsgebruik tijdens zwangerschap kan ook resulteren in complicaties, omdat verslavende stoffen de ontwikkeling van de baby kunnen beïnvloeden. Voor alle drie geldt dat er geen ‘veilige’ ondergrens bestaat. Dus het beste gewoon helemaal laten staan.

Verder lezen welke voeding tijdens de zwangerschap wel en niet kan? Lees dat verder op de pagina over voeding tijdens de zwangerschap.

Let op mate en soort fysieke inspanning

Naast dat je bepaalde producten beter niet kunt eten, zijn er ook fysieke dingen die je beter niet kan doen als zwangere vrouw. Hieronder een overzicht van de belangrijkste activiteiten waar je mee op moet passen.

Bukken en tillen

Tijdens je zwangerschap moet je voorzichtig zijn met bukken en tillen. In de eerste drie maanden zal bukken en tillen waarschijnlijk nog niet zwaar vallen. Zodra je buik begint op te bollen is voorzichtigheid aan te raden. Je moet vooral goed naar je lichaam luisteren en oppassen voor overbelasting. Let in ieder geval op dat je altijd correct tilt vanuit de benen om letsel te voorkomen.

Voor vrouwen die tijdens hun werk veel moeten tillen, heeft de overheid de volgende regels opgesteld:

Tijdens de zwangerschap tot drie maanden na de zwangerschap moet je handmatig tillen van gewicht zoveel mogelijk proberen te beperken.
Vanaf drie maanden in de zwangerschap moet je niet meer dan 10 kg in een keer tillen. Liever helemaal niet tillen als het kan.
Vanaf de 20ste week van de zwangerschap mag je niet meer dan tien maal per dag tillen. Het gewicht dat je tilt mag niet zwaarder zijn dan 5 kg.
Vanaf de 30ste week van de zwangerschap mag je niet meer dan vijf maal per dag tillen. Het gewicht dat je tilt mag wederom niet meer zijn dan 5 kg.

Extreme sporten

Verloopt je zwangerschap verder probleemloos, dan is blijven bewegen sterk aan te raden. Sporten draagt onder andere bij aan een gezondere gewichtstoename, minder last van zwangerschapskwaaltjes en een betere nachtrust. Ook heb je meer zuurstof en is er een betere doorbloeding naar de placenta. Beide hebben een positief effect op de ontwikkeling van je baby.

In principe mag je blijven sporten tot aan de bevalling. Maar je mag zeker niet alle sporten uitoefenen als je zwanger bent. Ga liever geen risicovolle extreme sporten doen zoals bergbeklimmen, abseilen, skiën, duiken, parachutespringen en paardrijden. Ook contactsporten en (rol)schaatsen worden afgeraden. Na 4 maanden wordt ook joggen te heftig voor je lichaam. Pas ook op met krachttraining: til geen zware gewichten en doe geen buikspieroefeningen. Vanaf het derde trimster moet je ook geen oefeningen meer doen waarbij je op je rug ligt.

Vermijd stress

Langdurige stress tijdens zwangerschap kan gevaarlijk zijn voor de ontwikkeling van de baby. Mocht je privé of op het werk te maken krijgen met langdurige stress, zoek dan op tijd hulp om hiermee om te gaan.

Verschoon de kattenbak niet

Net als rauw vlees kan ook kattenpoep het gevaarlijke toxoplasmoseparasiet bevatten. Als je in verwachting bent mag je daarom niet in aanraking komen met kattenpoep. Maak de kattenbak dus nooit zelf schoon, maar laat het aan een ander over. Ga ook niet werken in de tuin, want ook daar kan kattenpoep liggen.

Medicijnen

Sommige medicijnen zijn gevaarlijk tijdens zwangerschap. Lees de bijsluiter daarom altijd goed en slik geen medicijnen die niet geschikt zijn voor zwangere vrouwen. Raadpleeg eerst je huisarts als je medicijnen moet of wil innemen.

Sauna

In de eerste drie maanden en de laatste anderhalve maand van de zwangerschap mag je niet naar de sauna. In de maanden daar tussenin mag het wel, maar in beperkte mate. Blijf nooit langer dan 10 minuten in de sauna. Kies ook niet voor de heetste sauna’s en pas op met de overgang van heel heet naar heel koud. Pak niet de dompelbad, maar ga langzaam weer afkoelen onder de douche.

Zonnebank

Naar de zonnebank gaan als je in verwachting bent mag wel, maar wordt niet aangeraden. Mocht je toch willen gaan, blijf dan niet te lang onder de zonnebank. Zeker in de eerste drie maanden van je zwangerschap kan dit gevaarlijk zijn. Te veel warmte kan tot uitdroging leiden. Uitdroging is slecht voor de bloedtoevoer naar de baby wat weer tot zuurstoftekort kan leiden. Ook kun je een zwangerschapsmasker krijgen. Dit is een verkleuring van de huid in de vorm van vlekken. Deze vlekken gaan langzaam of zelfs helemaal niet weg.