Vegetarisch zwanger

Wanneer je zwanger bent, wordt een uitgebalanceerd dieet altijd aangeraden. Jouw baby moet immers voldoende voedingsstoffen krijgen om zijn ontwikkeling adequaat te vervolledigen. Ook in vlees en vis zitten heel wat cruciale stoffen die jouw baby nodig heeft. Toch hoef je je als vegetariër of veganist geen zorgen te maken: een weldoordacht vegetarisch of veganistisch dieet in combinatie met de inname van eventuele extra voedingsstoffen of vitamines tijdens de zwangerschap, kunnen vaak wonderen verrichten. Het komende artikel verteld je meer over vegetarisch zwanger zijn.

Gezond vegetarisch dieet blijft belangrijk

In de eerste plaats blijft het wel belangrijk om te kiezen voor een uitgebalanceerd vegetarisch dieet. Zo’n uitgebalanceerd vegetarisch dieet gaat veel verder dan louter vis of vlees van het menu te schrappen. Vis-, vlees- en gevogelteproducten vormen immers ook een bron van onder andere vitamine B12, ijzer en eiwitten. Deze stoffen heeft niet alleen jouw baby maar ook jouw lichaam nodig om weefsel aan te maken en het lichaam te herstellen. In de praktijk wordt daarom best gekozen voor vleesvervangers of andere natuurlijke producten die evenzeer een bron vormen van deze voedingsstoffen. Onder andere peulvruchten (bv. erwten en bonen), noten, Quorn, tempé, tofu en gefermenteerde sojaproducten en -kazen, zijn echte aanraders. Graan- en melkproducten zijn eveneens belangrijk voor de inname van vitamine B12 en ijzer. Plantaardige burgers kunnen enkel sporadisch als alternatief dienen: zij bevatten een ruime hoeveelheid vet en ook dat kan dan weer nadelige gevolgen met zich meebrengen.

Supplementen bij vegetarisch zwanger zijn

Kies je als vegetariër voor een uitgebalanceerd dieet waarbij je onder andere voldoende vitamine B12 en ijzer opneemt? Dan zal je vaak enkel foliumzuur moeten innemen. Wel blijft het belangrijk om gedurende de zwangerschap sporadisch het bloed te laten testen. Mocht er onverhoopt toch een tekort ontstaan van bepaalde voedingsstoffen, kan jouw arts nog tijdig ingrijpen door jou voedingssupplementen aan te raden. Uiteraard kan je dan ook jouw voedingsplan bijstellen.

Moeilijker bij een veganistisch dieet

Bij een veganistisch dieet zullen er sneller tekorten ontstaan. Hier zal je al snel bepaalde voedingssupplementen moeten innemen. Wel kan je als veganist het tekort beperken door voldoende energie in te nemen en te kiezen voor een dieet dat rijk is aan vitaminen, mineralen en eiwitcombinaties. IJzerrijke producten zoals peulvruchten, zaden, donkere bladgroenten en volkoren graanproducten, moeten alvast rijkelijk aanwezig zijn in het voedingsplan. Weet wel dat het lichaam het moeilijker heeft om ijzer op te nemen uit plantaardige voedingsmiddelen. Om die reden kan je het lichaam een handje helpen door vitamine C toe te voegen. Aan een slaatje met peulvruchten kan je bijvoorbeeld citrusvrucht toevoegen. Uiteraard kan je ook gewoon na de maaltijd een dessert met kiwi verorberen. IJzerremmers zoals koffie, rode wijn en spinazie laat je dan weer beter achterwege. Koffie tijdens de zwangerschap beperk je trouwens sowieso maar beter en ook alcohol tijdens de zwangerschap is uiteraard not done.

Naast vitamine C is ook vitamine B12 belangrijk voor de veganistische mama. Verrijkte voedingsmiddelen zoals soja en ontbijtgranen vormen vaak een eerste stap maar zullen zelden volstaan. De inname van voedingssupplementen wordt hier heel belangrijk. Hetzelfde zien we trouwens ook voor vitamine D (en omega-3 vetzuren). Hier kan ingegrepen worden door olijfolie, lijnzaadolie of soja toe te voegen aan bestaande recepten. Ook verrijkte graanrepen of walnoten kunnen een ruime hoeveelheid vitamine D bevatten. Toch zal je ook hier mogelijks terug moeten grijpen tot voedingssupplementen.

Een laatste tekort dat we vaak terug zien komen bij veganisten of ovo-vegetariërs: calcium. Zelden wordt de aanbevolen dagelijkse calciuminname bereikt. Plaats daarom bladgroenten, noten, peulvruchten en verrijkt fruitsap hoog op het voedingsplan. Spinazie laat je dan weer beter achterwege om de ijzerinname niet af te remmen. Ingewikkeld? Ga langs bij een diëtist voor een uitgedokterd voedingsplan.

Supplementen bij een veganistisch dieet

Bij een veganistisch dieet zijn de klassieke supplementen met foliumzuur uiteraard opnieuw van de partij. Hier is het nog belangrijker om het bloed regelmatig te laten testen op tekorten aan bepaalde voedingsstoffen. Een tekort aan omega-3 vetzuren, vitamine B12, ijzer, vitamine D en calcium zal regelmatig optreden. Hier zullen zich dan compenserende voedingssupplementen opdringen. Ook na de bevalling en bij het geven van borstvoeding blijft het heel belangrijk om regelmatig bij een arts langs te gaan en advies te vragen aan jouw zorgverlener.

Risico’s bij niet-inname voedingssupplementen

Treedt er een tekort op aan een van bovenstaande aangehaalde voedingsstoffen? Dan kan dat verregaande gevolgen hebben voor de ontwikkeling van jouw kind. Dat is ook logisch: we haalden in een eerder artikel al aan dat onderzoek vele verbanden legt tussen voeding en zwangerschap. Wij zetten alles voor jou nog even op een rijtje.

• Tekort aan vitamine B12: Een grotere kans op groeivertragingen, een laag geboortegewicht, vroeggeboorte, neuraalbuisdefecten (zelfs bij een inname van foliumzuur) en hypertensie. Er zijn geen gevolgen verbonden aan een te hoge inname van vitamine B12. Sommige foliumzuursupplementen bevatten reeds toegevoegde vitamine B12. Uiteraard zijn dat echte aanraders voor vegetariërs en veganisten.
• Tekort aan ijzer: Een grotere kans op een vertraagde groei, een laag geboortegewicht en anemie bij de zwangere vrouw. Een te hoge dagelijks opname kan resulteren in braken en constipatie. De exacte inname wordt best in samenspraak met de arts besproken.
• Tekort aan omega-3 vetzuren: Een tekort in de eerste fase van de zwangerschap kan een invloed hebben op de neurologische ontwikkeling. Ook nadien kan het tekort een remmende werking hebben op de groei van het kind, de ontwikkeling en het uiteindelijke geboortegewicht.
• Tekort aan calcium: Een tekort aan calcium heeft tijdens de zwangerschap nadelige gevolgen voor zowel jezelf als jouw baby. Voor wat jezelf betreft, kan het tekort een oorzaak vormen voor botdensiteitsverlies en de daarbij horende nadelige gevolgen. Voor de baby kan het zijn groei en ontwikkeling belemmeren. Er geldt een maximale calciuminname per dag waardoor best altijd eerst wordt gesproken met de begeleidende arts of gynaecoloog.

Ook bij borstvoeding blijven supplementen aangewezen

Geef je na de bevalling ook borstvoeding? Dan blijft jouw kind voor zijn essentiële voedingsstoffen afhankelijk van jouw lichaam. Ook dan zullen de hiervoor aangehaalde voedingssupplementen belangrijk zijn. Mogelijks zal ook de dosering herzien dienen te worden. Geef je geen borstvoeding? Veel van de aangehaalde voedingsstoffen zijn sowieso al belangrijk voor jouw eigen lichaam. Daarom blijft het altijd belangrijk om regelmatig je bloed te laten testen. Zeker wanneer je je zwak voelt, ga je beter even langs bij een arts. Een vegetarisch of veganistisch dieet is een uitstekende keuze voor het milieu, het dierenwelzijn en zelfs voor onze eigen gezondheid, maar spijtig genoeg wil ons eigen lichaam niet altijd mee. Maar zoals alvast duidelijk is: via enkele voedingssupplementen hoef je jouw verantwoorde levensstijl helemaal niet op te geven. Gewoon een tikkeltje extra opletten, is de boodschap.