Mijn peuter is altijd vroeg wakker, wat nu?

Heel wat ouders herkennen dit wel; je hebt een schat van een kleuter die zich overdag prima gedraagt maar uitslapen? Dat is er echt niet meer bij. Of het nu weekend is, vakantie of een doordeweekse dag, jouw lieverd transformeert tot een dondersteentje als hij niet voor het krieken van de dag uit bed mag. Een peuter die altijd vroeg wakker is en je niet de kans geeft om nog eens lekker om te draaien sloopt al het ware jouw energie maar dit probleem kun je zelf oplossen.

Oorzaak en gevolg

Hoe het komt dat jouw peuter al heel vroeg aan zijn dag wil beginnen kan verschillende oorzaken hebben. Wellicht is het tijd om zijn middagdutje af te bouwen of hem overdag niet meer naar bed te brengen. Wat eventueel ook een reden kan zijn is dat de kamer van jouw lieveling niet genoeg verduisterd is. Misschien staat er toevallig een straatlantaarn dicht bij het raam van zijn slaapkamer? Of zijn de gordijnen van licht geweven stof die makkelijk licht doorlaat?

Het is ook mogelijk dat de tijd tussen het avondeten en het ontbijt te lang is. In dat geval kun je je kleintje 's avonds nog een potje yoghurt geven of iets anders licht verteerbaar, minstens een half uurtje voor het slapengaan. Waar veel ouders zich ook aan bezondigen is een totaal verkeerd slaapritueel. Heel wat ouders brengen hun peuters naar bed en blijven daar geduldig wachten tot ze indommelen. Hiermee bevorder je zelf het onaangename gedrag bij het ontwaken want je leert je kind niet om zich veilig en geborgen te voelen wanneer het alleen is in bed.

De oplossing ben jij

Uiteraard zijn er uitzonderingen. Wanneer je peuter ziek is en moeilijk kan slapen door koorts, oorpijn of een verstopte neus is de reden van het vroeg wakker worden duidelijk. Indien je kind hier geen probleem mee had voor het ziek was is geduld, eventuele medicijntjes en knuffels de beste remedie tegen het probleem. Is ziek zijn niet de oorzaak dan zijn er een aantal dingen die je kunt doen om je peuter langer in bed te houden.

Als je peuter altijd vroeg wakker is en er is geen aantoonbare reden is, is het ontzettend belangrijk dat je consequent handelt. Die hummeltjes weten best hoe ze mama of papa om de vinger kunnen winden wanneer ze hun zin willen doordrijven. Wees daarom heel standvastig als je hen gaat trainen om langer in bed te blijven.

Return to sender

Als jouw wakkere peuter zelf uit bed kan en je uitslaapmoment komt verstoren, wijs hem dan lief maar gedecideerd terug naar bed. Verspil niet teveel woorden en ga niet uitgebreid toelichten over het waarom maar geef een korte en duidelijke boodschap. Je kunt het signaal dat je geeft ook kracht bijzetten door even uit bed te gaan en mee naar de kamer te lopen om hem weer onder te stoppen. Nogmaals, gebruik niet teveel woorden. Indien het de eerste keer niet lukt, wees dan geduldig en herhaal het nieuwe ritueeltje zolang het nodig is.

Wachten op licht

Op de markt kun je verschillende handige hulpmiddeltjes vinden die het trainen van een peuter die altijd te vroeg wakker is kunnen vergemakkelijken. Zo zijn er bijvoorbeeld lampjes waarbij je zelf het uur kunt instellen waarop ze moeten gaan branden. Dit is vooral praktisch voor kinderen die helemaal nog te jong zijn om te lezen of de klok nog niet kennen. Maak jouw peuter duidelijk dat hij jou pas mag wekken als het lichtje gaat branden. Tot die tijd mag hij wel spelen met zijn knuffels in bed maar zonder iemand wakker te maken.

Zonnetje aan? opstaan!

Heel leuk en erg functioneel zijn de peuterwekkers. Wanneer het tijd is om naar bed te gaan kleurt het schermpje rood en sluit het diertje op het scherm zijn oogjes. Uiteraard kun je zelf de tijd instellen. Als het bijna tijd is om op te staan gaat het schermpje oranje kleuren en tellen sterretjes af naar het moment waarop je kleintje aan zijn nieuwe dag mag beginnen. Kleurt het schermpje helemaal groen en doet het diertje zijn oogjes open dan weet je peuter dat hij jou mag wekken. De wekker heeft ook de mogelijkheid om een zacht muziekje te spelen maar wees daar voorzichtig mee. Als jouw kind een lichte slaper is dan zou het wel eens kunnen dat, mocht hij toch iets langer slapen, hij er door gewekt wordt. En dat kan niet echt de bedoeling zijn.

Met de kippen op stok

Het is ongetwijfeld zalig om 's avonds lekker rustig op de bank te zitten terwijl je kleine meid of kereltje al lekker op bed ligt. Dat zijn de uitgelezen momenten waarop je als ouder tijd voor elkaar hebt of gewoon samen ontspannen naar je favoriete serie of film kunt kijken. Wellicht is het slaapschema van jullie peuter al een tijdje hetzelfde en kun je hierin een lichte verandering aanbrengen.

Wanneer je beslist om het moment waarop je je kleintje naar bed brengt een beetje te verlaten, hou je best een paar spelregels aan. Het is verstandig om dit uit te testen tijdens bijvoorbeeld een weekend waarin jullie niet veel gepland hebben. Lukt dit goed dan kun je dit schema verder uitbouwen naar de weekdagen zodat er weer stabiliteit en routine in het slaapritme komt.

Wel of geen middagdutje

Ok, het enige moment op de dag waarop je even aan jezelf kunt denken of ongestoord kunt strijken is waarschijnlijk wanneer jouw peutertje met zijn middagslaapje bezig is. Het is ongetwijfeld zo dat het ene kind meer slaap nodig heeft dan het andere. Maar aan de andere kant, maken we het ons zelf niet te makkelijk door het middagdutje aan te houden? Wetenschappers van de technologische universiteit in Queensland hebben zich onlangs gebogen over dit onderwerp en kwamen tot een duidelijk resultaat. Met een vergelijkende studie hebben zij onomstotelijk bewezen dat vanaf de leeftijd van drie jaar, een middagdutje hun ontwikkeling niet echt ten goede komt. In tegendeel, het kan de kwaliteit van de nachtrust verminderen. Ook het indutten 's avonds gaat minder makkelijk als kinderen nog gaan slapen in de namiddag.

Het is wijs om de overweging te maken, gelet op de draagkracht van jouw peuter, of een middagdutje nog te verantwoorden is. Tijd om uit te testen of het overslaan van het slaapmomentje overdag, het slaappatroon van jouw peuter die altijd vroeg wakker is, verbetert.

Doorslapertjes

Heel wat ouders met peuters die 's morgens te vroeg wakker zijn maken zich zorgen om de andere kinderen die wel doorslapen. Dat is echter helemaal niet nodig. De reactie van zusjes en/of broertjes zijn van een heel ander niveau als de ouders. Wanneer jouw peuter roept als hij wakker geworden is of kabaal maakt om jullie aandacht te trekken, slapen de andere kinderen meestal gewoon door.

Het is dus geen goed idee om bij het minste geluid uit de peuterkamer je daarheen te reppen. Het fenomeen 'Pavlov's hond' werkt ook bij kinderen. Eens ze gewend zijn dat de deur van hun kamertje openzwaait bij het geringste rumoer zijn ze heel volhardend en kunnen ze jouw geduld vakkundig op de proef stellen.