Als je een kind hebt wil je daar je uiterste best voor doen. Helaas kan het voorkomen dat je kindje te maken krijgt met hechtingsproblematiek. In dit artikel gaan we in op wat hechting precies is, wat hechtingsproblematiek is, welke kenmerken erbij komen kijken en hoe je dit kunt voorkomen en behandelen.

Wat is hechting precies?

Hechting is een proces waarbij een kind een emotionele band ontwikkelt met zijn ouders of verzorgers. Dit proces begint al vanaf de geboorte en is heel belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. Het zorgt ervoor dat het kind zich veilig en geborgen voelt en dat het vertrouwen heeft in de wereld om zich heen.

Een gezonde hechting ontstaat door het geven van liefde en aandacht, en het reageren op de behoeften van het kind. Als ouder speel je hierbij een heel belangrijke rol.

Vader en moeder slapen met baby

Hechtingsproblematiek kind

Helaas kan het gebeuren dat een kind problemen krijgt bij het hechtingsproces. Dit noemen we hechtingsproblematiek. Het kan ontstaan doordat het kind te weinig liefde en aandacht krijgt, doordat het kind te veel stress ervaart of doordat er sprake is van andere omstandigheden die het hechtingsproces in de weg staan.

Als je kind last heeft van hechtingsproblematiek, kan dit invloed hebben op de ontwikkeling van het kind en kan het leiden tot allerlei problemen op latere leeftijd.

Kenmerken van hechtingsproblemen

Als ouder is het belangrijk om de kenmerken van hechtingsproblemen bij je kind te herkennen. Hieronder vind je de belangrijkste hechtingsproblematiek symptomen:

Veel drukte

Kinderen met een onveilige hechting kunnen vaak erg druk zijn en moeite hebben om stil te zitten. Dit komt doordat het kind zich onrustig voelt en op zoek is naar veiligheid en geborgenheid.

Hoge mate van onzekerheid

Een kind met hechtingsproblemen kan vaak erg onzeker zijn en twijfelen aan zichzelf. Het kind heeft moeite om vertrouwen te hebben in de mensen om zich heen.

Last van stress

Ook kan een kind met dit probleem vaak erg gestrest zijn en snel van streek raken. Dit komt doordat het kind zich niet veilig voelt en bang is om alleen te worden gelaten.

Snel emotioneel

Een kind met een onveilige hechting kan snel emotioneel worden en heftig reageren op gebeurtenissen die voor anderen normaal zijn. Dit komt doordat het kind zich niet veilig en geborgen voelt en hierdoor sneller van slag raakt.

Erg aanhankelijk

Kinderen met hechtingsproblemen kunnen vaak erg aanhankelijk zijn, vinden het afscheid nemen op school moeilijk en hebben moeite met alleen zijn. Het kind heeft behoefte aan constant contact met de ouder en kan paniekerig reageren als deze persoon uit het zicht verdwijnt.

Laat zich niet troosten

Een kind met een onveilige hechting kan moeite hebben met het vinden van troost bij anderen. Het kind kan zich afsluiten, het kind wil niet knuffelen en lijkt ongevoelig voor pogingen van de ouder om het te troosten.

Verhoogde kans op hechtingsproblematiek

Er zijn een aantal factoren die de kans op een onveilige hechting bij een kind kunnen verhogen. Hieronder vind je een aantal voorbeelden die voorkomen wanneer sprake is van hechtingsproblematiek:

  • Het kind is te vroeg geboren en heeft een moeilijke start gehad.
  • Het kind heeft een ziekenhuisopname gehad in de eerste levensmaanden.
  • Er is sprake van een verstoorde hechting tussen ouder en kind door bijvoorbeeld ziekte, stress of andere problemen bij de ouder.
  • Er is sprake van een scheiding of verlies van een ouder (wat ook kan leiden tot verlatingsangst peuter)
  • Het kind heeft te maken met veel veranderingen in de omgeving, zoals een verhuizing of verandering van school.

Het is belangrijk om te beseffen dat deze factoren niet altijd leiden tot hechtingsproblemen. Ieder kind is anders en reageert anders op deze factoren.

Verschil tussen hechtingsproblematiek en hechtingsstoornis

Hechtingsproblematiek en hechtingsstoornis worden vaak door elkaar gebruikt, maar het zijn twee verschillende begrippen.

Kenmerken hechtingsproblematiek: Hierbij gaat het om een tijdelijk probleem in het hechtingsproces. Het kind heeft moeite met het opbouwen van een gezonde emotionele band met de ouder, maar dit kan nog wel hersteld worden.

Kenmerken hechtingsstoornis: Bij een hechtingsstoornis is er sprake van een langdurig en ernstig probleem in het hechtingsproces. Het kind heeft vaak meerdere keren te maken gehad met verstoorde hechtingen en heeft daardoor geen vertrouwen meer in anderen. Dit kan leiden tot ernstige problemen in de ontwikkeling van het kind en het is lastig om dit te herstellen.

Vader knuffelt met baby

Hoe kun je het voorkomen?

Als ouder kun je een belangrijke rol spelen in het voorkomen van hechtingsproblemen bij je kind. Hieronder vind je een aantal tips die je kunt gebruiken bij hechtingsproblematiek kind:

Contact zoeken met je kind

Het is belangrijk om als ouder contact te zoeken met je kind. Dit kun je doen door bijvoorbeeld oogcontact te maken, te praten tegen je kind en je kind vast te houden. Hierdoor voelt je kind zich veilig en geborgen.

Liefde en aandacht

Geef je kind liefde en aandacht. Hierdoor voelt hij zich gewaardeerd en geliefd. Dit kun je bijvoorbeeld doen door te knuffelen voor hechting, samen te spelen of voor te lezen.

Met je kind spelen

Het spelen met je kind is een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van de hechting. Door samen te spelen, leren kinderen om te communiceren, te delen en samen te werken. Hierdoor ontwikkelt het kind vertrouwen in de ouder en voelt het zich veilig en geborgen.

Je kind troosten als dat nodig is

Als je kind huilt of overstuur is, is het belangrijk om te laten zien dat je er voor hem of haar bent. Troost je kind door het vast te houden en te laten weten dat je er bent. Hierdoor leert je kind dat het op jou kan rekenen en voelt het zich veilig en geborgen.

Voeden van je kind

Het voeden van je kind is ook een belangrijk moment om te werken aan de hechting. Door borstvoeding te geven, huid-op-huid contact te maken met je baby en oogcontact te maken, ontwikkelt het kind een gezonde hechting met zijn ouders.

Borstvoeding geven bij hechtingsproblematiek kind

Hechtingsproblemen herstellen

Als er bij je kind sprake is van een onveilige hechting, is het belangrijk om hier zo snel mogelijk iets aan te doen. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk om de hechting te verbeteren. Hieronder vind je een aantal voorbeelden:

Therapie voor ouder en kind

Een vorm van therapie die veel gebruikt wordt is therapie voor ouder en kind. Hierbij wordt zowel de ouder als het kind behandeld. Het doel is om de hechting tussen ouder en kind te verbeteren en te zorgen voor een gezonde relatie.

Gezinsbegeleiding

Bij gezinsbegeleiding wordt het hele gezin behandeld. Het doel is om de communicatie tussen gezinsleden te verbeteren en de hechting tussen ouder en kind te versterken. Hierdoor kan het kind zich veiliger voelen en beter functioneren in het gezin.

Gezinstherapie bij hechtingsproblemen

Speltherapie

Bij speltherapie wordt het kind spelenderwijs geholpen bij het ontwikkelen van een gezonde hechting. Door middel van spel leert het kind om te communiceren en vertrouwen te hebben in de ouder.

Pleegzorg of adoptie

Als de hechting tussen ouder en kind ernstig verstoord is, kan het nodig zijn om het kind in pleegzorg of adoptie te plaatsen. Hierbij wordt het kind geplaatst bij een andere ouder of verzorger, die het kind de nodige liefde en aandacht kan geven.

Schuldgevoel bij hechtingsproblematiek

Hechtingsproblemen bij kinderen moeten altijd serieus genomen worden omdat het ernstige gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van het kind. Het is belangrijk om als ouder alert te zijn op mogelijke signalen van een onveilige hechting en hier tijdig iets aan te doen. Let dus goed op signalen van hechtingsproblematiek bij de eerste tijd met je kindje. Wel is het belangrijk om jezelf niet te veel de schuld te geven. Het kan namelijk verschillende oorzaken hebben. Het belangrijkste is om hier open over te zijn en hulp te zoeken als dat nodig is.

Een gezonde hechting tussen ouder en kind is niet alleen belangrijk voor het kind zelf, maar ook voor de ouder. Door een goede band te hebben met je kind, kun je als ouder meer genieten van het ouderschap en voel je je meer verbonden met je kind.